احکام اختصاصی عقد و عروسی ۲

صیغه موقت قبل از عقد دایم

خواندن صیغه موقت بین زوجین با اجازه ولىّ دختر اشکال ندارد.
امام، اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، مسئله ۲۳۸۵ و منهاج الصالحین، (نکاح)، با استفاده از مسائل ۶۷ و ۶۸٫
: آیا دختر و پسر می توانند قبل از عقد دائم، بدون اجازه پدر دختر صیغه موقت بین خود بخوانند.
جواب: اگر دختر باکره باشد اجرای صیغه بدون اجازه پدر صحیح نیست. و در غیر این صورت اجازه پدر لازم نیست.
امام، اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل و گلپایگانى: استفتاء.
مکارم: (۸).
 در صورتی که صیغه عقد موقت خوانده شود، و بعد از اتمام وقت، عقد دایم خوانده نشود، مادر دختر همچنان تا آخر عمر محرم مرد می ماند.
امام، فاضل، گلپایگانی و مکارم: عروه، (نکاح فی المحرمات بالمصاهره) مسئله ۳٫
امام: تحریر، (نکاح القول فی المصاهره).
بهجت: توضیح المسائل، مسئله ۱۹۰۶٫
تبریزى: توضیح المسائل، مسئله ۲۳۹۴٫
خامنه اى: استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، مسئله ۲۳۹۴٫

 اگر زوجین بخواهند قبل از اتمام زمان عقد موقت، صیغه عقد دایم اجرا نمایند باید مرد زمان باقیمانده را به زن هبه کند.
امام، اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، گلپایگانی و مکارم: استفتاء.
سیستانى: با استفاده از منهاج الصالحین، (نکاح فی الاعتداد وما بحکمه) مسئله ۱۹۳٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۲، با استفاده از سؤال ۱۰۰۴٫
چنانچه مرد وقت باقیمانده را هبه نکند (چه جهلًا و چه نسیاناً) و عقد دائم بخوانند، عقد دایم آنان باطل است و باید بعد از اتمام زمان صیغه دوباره اجرای عقد دایم بنمایند.
امام، اراکى، بهجت، خامنه اى، فاضل و گلپایگانى: استفتاء.
 پنج سال پیش زمان ازدواج با همسرم قبل از خواندن صیغه عقد دایم به مدت دو ماه من با همسرم بواسطه صیغه موقت محرم شدیم اما یک ماه پس از گذشت خواندن صیغه موقت عقد دایم خواندیم و تاکنون هم با یکدیگر زندگی کرده ایم آیا عقد دایم ما درست بوده است‏جواب: در صورتی که باقیمانده زمان عقد موقت را به زن هبه کرده اید عقد درست بوده است در غیر این صورت باید دوباره اجرای صیغه عقد دایم بنمایید.
امام، اراکى، بهجت، خامنه اى، فاضل و گلپایگانى: استفتاء.
احکام خرید.
 خرید هرگونه طلا برای داماد به منظور استفاده وی جایز نیست اگر چه حلقه یا دگمه سردست یا ساعت و یا … باشد.
امام: استفتائات، ج ۲، ص ۸ و توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۶۸٫
اراکى: توضیح المسائل، ص ۵۵۰ (چ ۱۳۷۱).
بهجت و خامنه اى: استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۶٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۱ با استفاده از سؤالهای ۹۷۰ و ۹۷۱ و ۲۵۸٫
گلپایگانى: استفتاء.
مکارم: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۱۷۶۲٫
تبریزى: (۹).
طلای سفید حکم طلای زرد را ندارد و خرید آن برای داماد اشکالی ندارد.
امام: استفتائات، ج ۱، (لباس نمازگزار)، سؤال ۵۸ و استفتاء.
اراکى، بهجت، خامنه اى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: (۱۰).
 خریدن هر گونه لباس ابریشمی خالص برای داماد به منظور پوشیدن وی جایز نیست.
امام: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۶۸٫
امام، اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۶٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۲، با استفاده از سؤال ۷۶۲٫
مکارم: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۱۷۶۲٫
تبریزى: (۱۱).
در نتیجه: خرید هر گونه لباس اعم از پیراهن، لباس زیر، لباس راحتی در منزل، جوراب و … اگر از جنس ابریشم خالص باشد جایز نیست.

 خرید با پولی که به آن خمس تعلق گرفته شده است تا زمانی که خمس آن پرداخت نشده باشد جایز نیست مگر آنکه از حاکم شرع یا وکیل وی اجازه گرفته شده باشد.
امام، اراکى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: عروه، (فیما یجب فیه الخمس)، مسئله ۷۵٫
امام: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۹۰ و ۱۷۹۵٫
اراکى: توضیح المسائل، مسئله ۱۸۲۱ و ۱۸۲۶٫
خامنه اى: استفتاء.
گلپایگانى: توضیح المسائل، مسئله ۱۸۰۴٫
تبریزی و سیستانى: (۱۲).
 اگر کسی (به مسئله قبل توجه نداشت) با پولی که خمس به آن تعلق گرفته است چیزی را بخرد باید از حاکم شرع یا وکیل وی اجازه بگیرد. که در این صورت اگر اجازه داد معامله صحیح است و اگر اجازه نداد یک پنجم معامله باطل است.
امام، اراکى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: عروه، (فیما یجب فیه الخمس)، مسئله ۷۵٫
امام: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۰٫
فاضل: توضیح المسائل، با استفاده از مسائل ۱۸۲۵ و ۱۸۲۷٫
گلپایگانى: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۹٫
تبریزی و سیستانى: (۱۳).
 خرید هر گونه لباس شهرت برای داماد یا عروس جایز نیست.
امام، اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۶٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۲، با استفاده از سؤال ۷۶۲٫
مکارم: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۱۷۶۲٫
تبریزى: (۱۴).
 خرید لباس مختص زنان برای داماد یا لباس مختص مردان برای عروس جایز نیست و باید از خرید آن اجتناب کرد.
امام، اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
امام: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۶۸٫
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۶٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۲، با استفاده از سؤال ۷۶۲٫
مکارم: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۱۷۶۲٫
تبریزى: (۱۵).

 خرید هر گونه لباس مهیج برای عروس به منظور استفاده کردن وی در میان نامحرمان حرام است.
امام، اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
امام: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۶۸٫
فاضل: جامع المسائل، ج ۲، با استفاده از سؤال ۷۶۲٫
تبریزى: (۱۶).
 اگر داماد می داند در مجلس عروسی نامحرمها به عروس نگاه خواهند کرد (مثلًا مجلس مختلط باشد) خرید لباس عروسی که مهیج باشد و مقداری از بدن را نپوشاند جایز نخواهد بود.
 خرید ماشین ریش تراشی و خمیر ریش به منظور تراشیدن ریش برای داماد جایز نیست.
امام: استفتائات، ج ۲، (مکاسب محرمه)، سؤال ۸ و با استفاده از توضیح المسائل مسئله ۲۰۶۸٫
اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
تبریزى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۵ و استفتاء.
سیستانى: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۰۷۶٫
فاضل: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۲۱۲۹٫
مکارم: توضیح المسائل، با استفاده از مسئله ۱۷۶۲٫
توجه: اگر ماشین ریش تراشی را به جهت استفاده حلال بخرد اشکالی ندارد.
 خرید و فروش چرمی که از ممالک غیر اسلامی می آورند یا از دست کافر گرفته می شود باطل است ولی اگر انسان بداند که آنها از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن اشکال ندارد.
امام: توضیح المسائل، مسئله ۲۰۶۱ و تحریر، ج ۲، مسئله ۱٫
اراکى: توضیح المسائل، مسئله ۲۰۸۷٫
بهجت: توضیح المسائل، مسئله ۱۶۱۸٫
تبریزى: توضیح المسائل، مسئله ۲۰۶۹٫
سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: (۱۷).
در نتیجه: خرید هر چیز چرمی مانند کفش کمربند، بند ساعت، کیف … که از کشورهای غیر اسلامی آمده باطل است مگر آنکه انسان بداند آن کشور چرم خود را از کشورهای اسلامی تهیه می کند.
دعوت از نوازندگان، شعبده بازان و ….
 دعوت کردن از کسانی که انسان علم دارد در صورتی که به آنجا بیاید گناه و منکرات را اشاعه می دهد جایز نیست. مگر آنکه مراقبت کنند در مجلس مرتکب گناهی نشود.
امام، اراکی و گلپایگانى: استفتاء.
بهجت، تبریزی و فاضل: (۱۸).
در نتیجه: دعوت کردن از خانمها و یا آقایانی که در مجالس عروسی به لهو و لعب می پردازند جایز نیست.
 دعوت کردن از شعبده بازها به منظور شعبده بازی در مجالس حرام است و باید از آن اجتناب کرد.
امام و گلپایگانى: استفتاء.
اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانی و فاضل: (۱۹).

 پول دادن به شعبده بازها برای شعبده بازی نیز حرام است.
امام، اراکى، بهجت، فاضل و گلپایگانى: استفتاء.
خامنه ای و سیستانى: (۲۰).
توضیح: از آنجا که شعبده بازی به فتوای اکثر مراجع جایز نیست. دعوت کردن فردی یا افرادی برای انجام فعل حرام جایز نیست.
 دعوت کردن از نوازندگان جهت اجرای موسیقی مطرب حرام است. چه در مجلس زنانه و چه مردانه.
امام، اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: استفتاء.
 دعوت کردن از مداحان به جهت شعر خواندن و یا مداحی کردن اگر به نحو غنایی نباشد اشکال ندارد.
امام، اراکى، بهجت، تبریزى، خامنه اى، سیستانى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: استفتاء.
: دعوت کردن از اهل کتاب به اینگونه مجالس اشکالی ندارد مگر آنکه انسان علم داشته باشد که در صورت آمدن آنها منکرات را اشاعه می دهند و موازین شرعی را مراعات نمی کنند (که در این صورت دعوت از آنها جایز نیست).
امام، اراکى، بهجت و گلپایگانى: استفتاء.
 رفتن به مجالسی که انسان علم دارد در آنجا لهو و لعب برپا می شود جایز نیست مگر برای نهی ازمنکر و جلوگیری از ارتکاب گناه.
امام، اراکى، بهجت، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
فاضل: جامع المسائل، با استفاده از سؤال ۲۲۳۱ و جامع المسائل، ج ۲، سؤال ۷۵۰٫
در نتیجه: رفتن به برخی از مجالس عقد و عروسی که انسان می داند شرکت کنندگان یا بر پا کنندگان آن متشرع نیستند لهو و لعب می کنند و یا مجلسِ مختلط دارند به گونه ای که موازین شرعی در آن رعایت نمی شود، جایز نیست اگر چه مجلس عقد و عروسی بستگان نزدیک باشد.
 رفتن به مجالسی که به جهت لهو و لعب بر پا شده است جایز نیست اگر چه انسان علم داشته باشد مرتکب حرام نخواهد شد.
امام، اراکى، بهجت، خامنه اى، فاضل و گلپایگانى: با استفاده از مدارک مسئله قبل.

 دعوت کردن از عکاس یا فیلمبردار مرد برای تهیه فیلم و عکس از عروس و داماد و یا نامحرمهای دیگر، در حالی که علم داریم آنها پوشش کافی را رعایت نخواهند کرد جایز نیست.
امام، اراکى، خامنه ای و گلپایگانى: استفتاء.
تبریزی و فاضل: (۲۱).
۱٫ اراکى: کسی که بواسطه نداشتن زن به حرام می افتد یا موجب خوف به حرام افتادن می باشد و یا نداشتن زن برای او ضرر بدنی دارد، واجب است زن بگیرد. توضیح المسائل، مسئله ۲۴۵۷٫
بهجت: چنین شخصی اگر توان دارد واجب است ازدواج کند. استفتاء.
۲٫ مکارم: همینطور در مورد زن دادن به پسرانی که نیاز به همسر دارند. عروه، (نکاح)، مسئله ۱۴٫
۳٫ اراکى: بطور کلی نگاه به بدن نامحرم جایز نیست. حتی اگر برای ازدواج باشد. استفتاء.
بهجت: بلکه چنین نگاهی برای جلوگیری از نزاع بعد از عقد مستحب نیز هست و اجازه زن هم در جواز آن لازم نیست.
توضیح المسائل، مسئله ۱۹۴۴٫
گلپایگانى: بنابر احتیاط واجب فقط می تواند به وجه و کفین او نگاه کند آنهم به مقداری که زشتی و زیبایی او را تشخیص دهد. مجمع المسائل، ج ۲، سؤال ۶۴۷ و عروه، (نکاح)، مسئله ۲۶٫
مکارم: فقط می توانند به وجه و کفین، موها، گردن، و مقدار کمی از اطراف آنها و یا به حجم بدن از روی لباس نگاه کنند. عروه، (نکاح)، مسئله ۲۶٫
۴٫ اراکى: حکم دیدن عکسهای دیگر را دارد. استفتاء.
توضیح: حکم دیدن عکسها در بخش نگاه آمده مراجعه نمایید.
سیستانى: الف) عکس زن چنانچه آشنا باشد حکم خودِ زن را دارد. ب) در صورتیکه زنها آشنا باشند بنابر احتیاط واجب جایز نیست. استفتاء.
گلپایگانى: اگر به قصد تمتع نباشد اشکال ندارد. لکن دیدن عکسهای متعدد برای انتخاب اگر بدون حجاب کامل باشد اشکال دارد. استفتاء.
۵٫ گلپایگانى: استخاره کردن واجب نیست همانگونه که مخالفت کردن با استخاره جایز نیست. استفتاء.
۶٫ گلپایگانى: مخالفت کردن با استخاره جایز نیست. استفتاء.
۷٫ گلپایگانى: مخالفت کردن با استخاره جایز نیست. استفتاء.
۸٫ مکارم: دختری که به حد بلوغ رسیده و رشیده است، یعنی مصلحت خود را تشخیص می دهد چنانچه باکره باشد احتیاط آن است که از پدرش یا جدش اجازه بگیرد. توضیح المسائل، مسئله ۲۰۳۷٫

۲۵۴٫ خامنه اى: سؤال: خرید حلقه طلا مخصوص ازدواج به قصد این که به عنوان یادگاری بماند و مرد فقط در روز عید چند ساعت از آن استفاده کند چه حکمی دارد.
جواب: جایز نیست. استفتاء.
۹٫ تبریزى: معامله در فرض مزبور صحیح است، اگر چه استفاده داماد از طلای زرد جایز نیست. استفتاء.
۱۰٫ اراکى، خامنه اى، فاضل، گلپایگانی و مکارم: در صورتی که طلای سفید فلزی غیر از طلای زرد باشد اشکال ندارد. استفتاء.
بهجت: چنانچه از جنس طلا یا از همان معدن نباشد و یا اهل خبره آن را طلا ندانند اشکال ندارد. استفتاء.
۱۱٫ تبریزى: معامله در فرض مزبور صحیح است، اگر چه استفاده داماد از لباس ابریشمی خالص جایز نیست. استفتاء.
۱۲٫ تبریزی و سیستانى: اگر با عین پول خمس نداده جنسی را بخرد، چنانچه فروشنده مسلمان دوازده امامی باشد، ظاهر این است که معامله نسبت به جمیع مال صحیح است، و به جنسی که با این پول خریده است خمس تعلق می گیرد، و احتیاجی به اجازه و امضای حاکم شرع نیست.
تبریزى: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۹٫
سیستانى: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۹٫
۱۳٫ تبریزی و سیستانى: احتیاجی به اجازه گرفتن از حاکم شرع ندارد و فقط به جنس خریداری شده خمس تعلق می گیرد.
تبریزى: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۹٫
سیستانى: توضیح المسائل، مسئله ۱۷۶۹٫
۱۴٫ تبریزى: معامله صحیح است، اگر چه استفاده از لباس شهرت جایز نیست. استفتاء.
۱۵٫ تبریزى: معامله آن صحیح است ولی استفاده از لباس مختص مرد برای زن و لباس مختص زن برای مردان جایز نیست. با استفاده از استفتاء.
۱۶٫ تبریزى: معامله آن صحیح است لکن استفاده از لباس مهیج جایز نیست. با استفاده از استفتاء.
۱۷٫ سیستانی و فاضل: چرمی که از ممالک غیراسلامی می آوردند، یا از دست کافر گرفته می شود در صورتی که احتمال برود از حیوانی است که به دستور شرع کشته شده، خرید و فروش آن جایز است.
سیستانى: توضیح المسائل، مسئله ۲۰۶۹٫
فاضل: توضیح المسائل، مسئله ۲۱۲۲٫
گلپایگانى: حتی اگر از دست کافر در بازار اسلامی نیز گرفته شود بنابراحتیاط واجب معامله باطل است. توضیح المسائل، مسئله ۲۰۶۹٫
مکارم: خرید و فروش چرمی که از ممالک غیراسلامی و یا از دست کافر گرفته می شود بنابر احتیاط باطل است. توضیح المسائل، مسئله ۱۷۵۶٫
۱۸٫ بهجت: مقدمه حرام است. استفتاء.
تبریزى، سؤال: دعوت کردن از کسانی که انسان علم دارد درصورتی که به مجلس بیایند گناه و منکرات را اشاعه می دهند جایز است.
جواب: بر هر مسلمانی واجب است از ترویج فساد جلوگیری کند. استفتاء.
فاضل: چنانچه بر دعوت از آنها صدق اعانت بر گناه کند جایز نیست. استفتاء.

۱۹٫ اراکى: شعبده بازی بنابر احتیاط واجب جایز نیست و باید از دعوت کردن آنها نیز خودداری کرد. توضیح المسائل، ص ۶۰۱ و استفتاء.
بهجت: جمیع اقسام شعبده حرام است مگر آنکه خود عمل جایز و خارج از لهو باشد و غرض از آن غیر باطل و عقلایی و مشروع باشد. استفتاء.
تبریزى: بر هر مسلمانی واجب است از ترویج فساد جلوگیری نماید. استفتاء.
خامنه اى: شعبده از اقسام سحر می باشد و حرام است ولی تردستی یا سرعت خاص در حرکت که بیننده را به اشتباه می اندازد وجهی برای حرمت آن نیست. استفتاء.
سیستانى: شعبده عبارت است از: ارائه نمودن غیرواقع بصورت واقع بواسطه سرعت عمل که از عادت مردم خارج باشد. حال اگر بر شعبده عنوان محرمی مانند اضرار به مؤمن مترتب شود حرام است و دعوت کردن از چنین شخصی برای این کار نیز جایز نیست. والا حرام نیست و دعوت کردن نیز اشکالی ندارد. منهاج الصالحین، (مکاسب محرمه)، مسئله ۲۵٫
فاضل: شعبده بازی و تردستى، حتی اگر انجام دهنده اعلام کند این امور حقیقت ندارد خالی از اشکال نیست و مؤمنین باید از آن اجتناب کنند. جامع المسائل، ج ۱، سؤال ۹۶۲٫
 نگاه کردن به شعبده بازی چه حکمی دارد.
الف) بصورت زنده و در حضور شعبده باز.
ب) در تلویزیون.
بهجت، تبریزی و خامنه اى: در هر دو صورت حرمتی ندارد. استفتاء.
فاضل: شعبده بازی خالی از اشکال نیست و مؤمنین باید از آنها اجتناب کنند. جامع المسائل، ج ۱، با استفاده از سوال ۹۶۲٫
۲۰٫ خامنه اى: پول دادن برای شعبده حرام است اما برای تردستی اشکال ندارد. استفتاء.
سیستانى: در صورتی که بر شعبده عنوان محرمی مترتب شود، پول دادن به او نیز حرام است والا حرام نیست. منهاج الصالحین، ج ۱، (مکاسب محرمه)، با استفاده از مسئله ۲۵٫
: آیا شرکت در مجالس لهو و لعب فقط برای صرف غذا جایز است.
فاضل: چنانچه بساط حرام برچیده شده باشد، شرکت برای صرف غذا مانعی ندارد. جامع المسائل، ج ۲، سؤال ۷۵۱٫
۲۷۵٫ سؤال: آیا می توانیم دعوت غیر مسلمین را پذیرفته و به منزلشان برویم (با توجه به اینکه هر رفتی یک برگشتی از سوی مقابل به اماکن مسلمین دارد) در صورت امکان رفتن، آیا مجاز به خوردن مواد غذایی غیر گوشتی (چای و شیرینى) در ظروف منزل آنان می باشیم یا خیرگلپایگانى: پذیرفتن دعوت آنها در صورت داشتن مصلحت مانع ندارد ولی از خوردن چیزهای معلوم النجاسه باید اجتناب شود. استفتاء.
۲۲٫ تبریزى: بر هر مسلمانی واجب است از ترویج فساد جلوگیری نماید. استفتاء.
فاضل: اعانت بر گناه گناه است. استفتاء.
 اگر زنی بدون اجازه شوهرش در مجلس عروسی شرکت کند اما پدر دختر اجازه بدهد و ممکن است شرکت نکردن زن سبب دلتنگی دعوت کنندگان بشود اما شوهر مصلحت نمی داند که عیالش در عروسی شرکت نماید در این صورت رفتن زن در مجلس عروسی مخالف با دستور شرع مقدس هست یا نه.
گلپایگانى: بیرون رفتن زن از خانه بدون اجازه شوهر حرام است هرچند پدر زن به او اجازه داده باشد. مجمع المسائل، ج ۲، سؤال ۵۳۸٫