نهال ولایت در نهاد خانواده

پناهیان:براساس عهدنامۀ مالک اشتر، یکی از شرایط ورود به عرصۀ سیاست، خانوادۀ خوب است. دعا برای خانوادۀ خوب، دعا برای دریافت یک هدیۀ ویژه از جانب پروردگار است

گزیده سخنرانی حجت الاسلام علیرضا پناهیان در مهدیه تهران با موضوع «نهال ولایت در نهاد خانواده»

اهمیت خانواده را می‌توان از این آیۀ قرآن به خوبی درک کرد: «رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَ ذُرِّیَّتِنَا قُرَّهَ أَعْینُ‏ٍ وَ اجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِینَ إِمَامًا؛ پروردگارا، ما را زنان و فرزندانى مرحمت فرما که مایه چشم روشنى ما باشند، و ما را پیشواى اهل تقوا قرار ده»(فرقان/۷۴) هبه به چیزی گفته می‌شود که به انسان می‌بخشند و به نوعی یک هدیۀ ویژه است. عبارت «هب‌لنا» در این آیه نشان می‌دهد که دعا برای خانوادۀ خوب، دعا برای دریافت یک هدیۀ ویژه از جانب پروردگار است. در اینجا از خدا می‌خواهیم که همسران و فرزندان ما را نورِچشم ما و مایۀ روشنی دیدگان ما قرار دهد. یعنی هرگاه همسر خود را می‌بینیم شاد و مسرور شویم و این فراتر از دوست داشتن است.

مسئولیت قوام، نورانیت و معنویت خانواده بیشتر بر عهدۀ مادر خانواده است

نکتۀ جالب در این آیه این است که ابتدا از همسر نام برده شده است. یعنی اول باید همسر نورِچشم مرد باشد و بعد فرزندان. چرا که اگر رابطۀ درستی بین زن و شوهر برقرار نباشد، معمولاً فرزند هم درست تربیت نخواهد شد. خانواده باید از یک قوام، نورانیت و معنویت برخوردار باشد و مسئولیت آن بیشتر بر عهدۀ مادر خانواده است چون زن‌ها در خانواده مؤثرتر هستند. زن‌ها مدیران خانواده هستند که می‌توانند مردها را نیز اداره کنند. مثلاً اگر یک خانمی به همسرش بگوید: «هیچ وقت لقمۀ حرام به خانه نیاور! ما حاضریم به یک لقمه نان قناعت کنیم ولی لقمۀ حرام نخوریم…» مطمئناً چنین مردی هیچ‌گاه دست به حرام نمی‌زند.

حالا اگر کسی یک خانوادۀ خوب داشته باشد، (با کیفیتی که در آیۀ فوق بیان شد)، نتیجۀ بسیار زیبایی خواهد داشت و آن اینکه می‌تواند «برای متقین امام و پیشوا قرار بگیرد» و پیشوا بودن برای متقین غیر از پیشوا بودن برای افراد معمولی است.

برای پُست‌های مهم حکومتی باید از افرادی استفاده کرد که از خانواده‌های صالح هستند  

 امیرالمؤمنین(ع) در نامۀ معروف خود به مالک اشتر می‌فرمایند: «وَ تَوَخَّ مِنْهُمْ أَهْلَ التَّجْرِبَهِ وَ الْحَیَاءِ مِنْ أَهْلِ الْبُیُوتَاتِ الصَّالِحَهِ وَ الْقَدَمِ فِی الْإِسْلَامِ الْمُتَقَدِّمَهِ ؛ از عمّال حکومت کسانى را انتخاب کن که اهل تجربه و حیاءاند، و از خانواده‏هاى شایسته و در اسلام پیش قدم ترند» و در فراز دیگری از همین نامه می‌فرمایند: «ثُمَّ الْصَقْ بِذَوِی الْمُرُوءَاتِ وَ الْأَحْسَابِ وَ أَهْلِ الْبُیُوتَاتِ لصَّالِحَهِ وَ السَّوَابِقِ الْحَسَنَهِ ثُمَّ أَهْلِ النَّجْدَهِ وَ الشَّجَاعَهِ وَ السَّخَاءِ وَ السَّمَاحَهِ ؛ با صاحبان مکارم و شرافت، و خانواده‏هاى شایسته و داراى سوابق نیکو پیوند برقرار کن، پس از آن با دلاور مردان و شجاعان و بخشندگان و جوانمردان رابطه برقرار ساز» (نهج البلاغه/نامۀ ۵۳)   

سیاسیون مملکت بر اساس فرمایش علی(ع) حق ندارند در رده‌های بالا در اطراف خودشان، افرادی را بگذارند که از خانواده‌های صالح نیستند. برای پُست‌های حساس باید از افرادی استفاده کرد که ریشۀ خانوادگی خوبی دارند. خیلی از مشکلات و معضلاتی که ما در طبقات و سطوح مختلف داریم، در دست عناصر سیاسی و مدیران جامعه است. همان‌طور که می‌دانیم مسئولیتی که امیرالمؤمنین(ع) برای مالک اشتر در نظر گرفته بود، استانداری بوده است. وقتی اطرافیان یک استاندار باید از خانواده‌های صالح باشند، طبیعتاً خود او هم باید از خانواده‌ای صالح باشد. البته ممکن است کسی خودش آدم خوبی باشد ولی  از خانوادۀ صالحی نباشد و مثلاً پدرش آدم بدی بوده است. ما هم نمی‌گوییم چنین فردی را به کلی کنار بگذارند و دور بیاندازند؛ سخن این است که طبق فرمایش امیرالمؤمنین به چنین کسی پست و مقام بالا و ریاست، داده نشود ولی در مشاغل دیگر می‌توان از او استفاده کرد.

طبق فرمایش امیرالمؤمنین(ع)، مردم در انتخابات مجلس باید به ریشۀ خانوادگی افراد هم توجه کنند

 طبق دستور امیرالمؤمنین (ع): هر کسی نباید وارد عرصۀ سیاست شود؛ و یکی از شرایطش این است که از خانوادۀ خوبی باشد. البته این شرط لازم است، اما کافی نیست و امیرالمؤمنین(ع) شرطهایی دیگری را هم بیان کرده‌اند. لذا اگر ما آرزو داریم فرزندانمان از فرماندهان لشکر امام زمان باشند؛ باید بدانیم که ایشان هم اگر بخواهند به کسی مسئولیتی بدهند، ابتدا به خانواده و پدر و مادر او نگاه می‌کنند. باید به ریشۀ خانوادگی افراد نگاه شود. امام زمان نیاز به افرادی دارد که توسط آنها جهان را اداره نماید و چنین افرادی از دل خانواده‌های صالح بیرون می‌آیند.

ما انتخابات مجلس شورای اسلامی را در پیش رو داریم. مردم باید بنابر فرمایش امیرالمؤمنین(ع) در انتخاب خود، یکی از شاخص‌هایی که در نظر می‌گیرند، «ریشۀ خانوادگی» افراد باشد. بعضی‌ها که خانواده و پدر و مادر خوبی ندارند، اصلاً نباید این اجازه را به خودشان بدهند که در انتخابات کاندیدا شوند.

رجانیوز-