فلسفه حجاب از منظر منزلی و اجتماعی
امور اثر بخش به طور کلی بر دو قسم است: برخی اثر ایجادی دارند و برخی اثر منعی. مثلاً نماز اثر ایجادی دارد یعنی با انجام فریضه زیبای نماز در انسان آثار مثبتی بوجود میآید. البته نماز اثر منعی نیز دارد. ولی مسئلهای مانند حجاب که یک امر واجب است، اثرات آن منعی است. حجاب از بروز شر و بدی جلوگیری میکند و از این جهت اثر آن مثبت است و قطعاً بخاطر بروز همان عوامل فلجساز است که حجاب واجب شده است و قطعاً حجاب قدرت جلوگیری از بروز آن امور را داراست و لااقل به عنوان یکی از امور لازم، منظور شده است.
برخی چیزها حرام شدهاند زیرا انجام آنها موجب ایجاد امور فلجساز میشود مانند خوردن گوشت خوک و یا خوردن شراب علنی. برخی چیزها حرام شدهاند تا از ایجاد امور فلجساز یا از عوامل ویرانساز امور وجودی مثبت، جلوگیری به عمل آید و همچنین برخی امور واجب شده است تا با انجام آنها امور مثبت ایجاد و یا از ایجاد امور منفی جلوگیری شود. بنابراین احکام تکلیفی یعنی واجبات و محرمات یا اثر ایجادی دارند و یا اثر منعی. مقایسه کردن دستوری که اثر ایجادی دارد با دستوری که اثر منعی دارد گاهی باعث مغالطه میشود و انسان را دچار خطا میکند.
بعد از ذکر این مقدمه به فلسفه حجاب میپردازیم.
- جلوگیری از بیفکر شدن جوانان
وقتی دل جوانان متوجه غریزه جنسی و کشش و گرایشهای جنسی شد این طبیعی است که قدرت فکری آنها کمتر شود بلکه کاهش چمگیری پیدا میکند. عفت و حجاب مانع این ورشکستگی است.
- جلوگیری از ذلت و بیاستعداد ماندن زن
حجاب باعث میشود غریزه جنسی و جذابیتهای آن نتواند مانع شکوفایی استعدادهای دیگر انسان گردد. نفس انسان به هر چیزی که توجه پیدا کند، توجهاش به دیگر امور کم میشود. وقتی انسان دائم به امور جنسی و جذابیتهای جنس مخالف توجه پیدا کرد، این امر باعث عدم شکوفایی استعدادهای دیگر انسان میشود و این یک خسارت بسیار بزرگ است.
- جلوگیری از تزلزل بنیان خانوادهها
حجاب مانع تزلزل بنیان خانوادهها میشود. یکی از دلایل مشکلات خانوادگی، بیعفتی و تبرج زنان در جامعه است. تبرج و بدحجابی خیلی زود جوانان را از پای در میآورد و این باعث میشود که مرد و زن در خانواده نتوانند به مقدار کافی نسبت به هم محبت ورزیده، خواستههای هم را برآورده سازند.
- جلوگیری از التهابهای جنسی
حجاب مانع التهابهای جنسی دختران و پسران میشود. این التهابها که به دلیل تبرج و بدحجابی ایجاد میشوند عامل مهمی در بیماریهای عصبی است.
- جلوگیری از ابزاری شدن زن
زن یک انسان است و نه صرفاً عاملی برای اطفاء شهوت مردان جامعه، بیعفتی زن بیش از آنکه به مردان لطمه وارد کند به جامعه زنان و خود زن لطمه وارد میکند و باعث می شود ارزش زن به ارزش یک ابزار و وسیله تنزل یابد. زن اگر بخواهد در حد یک ابزار نباشد باید خودش مانع تنزل مقام خود گردد. زن با بدحجابی فرو میریزد و بیارزش میشود. زن اگر حافظ کرامت و شخصیت خود نباشد چگونه دیگران شخصیت او را نگه خواهند داشت. زن ابزاری تمام استعدادهایش به خاطر سرکوبی و ذلتی که خود عامل آن بوده است از بین خواهد رفت.
- جلوگیری از ضعیف شدن ایمان
ایمان یکی از مهمترین عوامل موفقیت مسلمانان بوده است. هر چیزی که ایمان مسلمانان را ضعیف کند، آفت است. تبرج و بدحجابی و رواج بیعفتی در جامعه اندک اندک جوان را در اعتقاداتش ضعیف میکند. فضای مسموم، فکرها و عقیدهها را مسموم میسازد همانطور که فکر مسموم نیز عمل انسان را منحرف مینماید.
- جلوگیری از رفیقه بازی
حجاب جلو طغیان و طمع نفس انسان را در امور شهوانی میگیرد و مانع رفیقه بازی میگردد. چنین نیست که این جلوگیریها باعث عقدههای روحی و روانی گردد بلکه آنچه باعث عقده میگردد این است که جوان را به هوس عادت دهیم و بعد جلو او را بگیریم. چرا جامعه را آلوده سازیم تا منع فضای آلوده موجب عقده گردد؟ ضمناً باید متوجه باشیم که آزادی جنسی عقدههای روانی بیشتری به دنبال میآورد. آنچه باید انجام گیرد ازدواج به موقع و جلوگیری از بیعفتی در جامعه است. در این صورت دیگر عقدههای روانی بوجود نخواهد آمد. راه اصلی این است نه اینکه جوان را در هرزگی و بیعفتی آزاد رها کنیم. این رهایی، رهایی جوان نیست بلکه رهایی نفس و غریزه جنسی است که خانمان سوز و جامعه سوز است.
آزادی جنسی آزادی جوان نیست بلکه آزادی شهوت و بیبندوباری است. اسلام با آزادی جوان مخالف نیست بلکه با آزادی هوس مخالف است.
- جلوگیری از سقوط علمی و سیاسی و اقتصادی جامعه
آنکه باید چرخ جامعه را بگرداند همین جوانان هستند. اگر جوانان به هوسهای زودگذر آلوده گردند هرگز رشد علمی و شخصیتی و معنوی پیدا نخواهند کرد و این موجب عقب ماندگی جامعه است. چرا دشمنان، امور شهوانی و وسائل مهیج غیرانسانی را در جوامع ترویج میکنند؟ آنان میخواهند با این کار مانع رشد علمی و شخصیتی جوانان شوند تا منافع خود را بدست آورند و کسی در تولید، رقیبشان نگردد. برخی دوست دارند خود را به رقیب قویتر برسانند ولی انسانهای پست رقیب قویتر را از پای در میآورند تا ضعف خودشان هویدا نگردد.
دشمنان ما دانشمندان و عارفان دانشمند ما را میکشند. عرفان تا زمانی که یک امر شخصی و الهی صرف است و به جامعه و سیاست و اقتصاد سرایت نکرده باشد مانع منافع دشمنان نیست ولی به محض اینکه جوانان مؤمن اهل علم میشوند دشمن مخالفت میکند و گرگ صفت میشود و دانشمندان ما را از بین میبرد. دشمنان سعی میکنند جوانان ما را به امور شهوانی و اعتیاد و دیگر امور لغو سرگرم سازند و جوانی و عمر و سلامت آنها را بر باد دهند.
برگرفته از کتاب «حماسه عفاف و حجاب» که به تحلیل روانشاسی-اجتماعی مسئله حجاب و بدحجابی میپردازد. این کتاب که اثر آقای عبدالمجید دشتی به همراه ۲۰۰ سؤال بوسیله انتشارات کریمه اهل بیت (ع) نشر یافته است.