سخنرانی آیت الله سبحانی در مراسم ویژه هماندیشی “حجاب”
آنچه در ادامه میآید، متن سخنرانی آیت الله سبحانی در مراسم ویژه هماندیشی “حجاب” است. ایشان در سخنرانی خود ضمن بیان مقدماتی در زمینه جایگاه پوشش در آموزههای قرآن کریم، تمدنهای بشری و ادیان آسمانی، چند نکته اساسی را در زمینه نقش حجاب و پوشش بانوان در وضعیت فرهنگی – سیاسی امروز جهان یادآور شدهاند که توجه به آنها میتواند در تصحیح نگرش بسیاری از جوانان و نوجوانان ایران اسلامی به این موضوع مهم، مؤثر باشد.
استاد عبدالغفار در کتاب «الاسلام و المراه المعاصره» مینویسد: از دیرباز حجاب، نزد اقوام و جوامع شرقی سابق متداول بوده. در تورات، آیات زیادی درباره حجاب آمده است … در سفر تکوین، چنین آمده است: «و رفقه چشمان خود را بلند کرده، اسحاق را دید. از شتر خود فرود آمد، زیرا از خادم پرسید: این مرد کیست که رد صحرا به استقبلا ما میآید؟ خادم گفت: آقای من است، پس برقع خود را پوشانید.» شواهد بر وجوب حجاب در میان یهود فراوان است که به همین مورد بسنده میکینیم. در آیین مسیحیت نیز همانند شریعت یهود بر لزوم حجاب تأکید شده است، این وضع قبل از اسلام و حتی پیش از ظهور دید مسیح هم تغییری در آن نداده و تا اواخر قرن وسطا در اروپا معمول بوده است و آثار آن هنوز در خود اروپا باقی مانده است. با تصریح جرجی زیدان، نیازی به نقل از جملاتی از انجیل نیست ولی به یک بخش اکتفا میکنیم. انجیل نه تنها به پوشش سفارش میکند بلکه خانهنشینی و پرهیز از شرکت در محیطهای مختلط را نیز از وظایف زن میداند: «اما تو سخنان شایسته تعلیم صحیح را بگو. مردان پیر هوشیار و باوقار و خرداندیش و در ایمان و محبت و صبر باشند. همچنین زنان پیر در سیرت منفی باشند و نه غیب گو و نه بندهی شراب زیاده، بلکه معلمات تعلیم نیکو تا زنان را فرد بیاموزند که شوهر دوست و فرزند دوست باشند. خرداندیش و عفیفه و خانهنشین و نیکو و مطیع شوهران خود که مبادا کلام خدا متهم شود.» بنابراین، نه تنها پوشش زن تأکید میکند، بلکه بر پرهیز از اختلاط بیش از حد زن و مرد و توجه بیشتر زن به محیط خانه و خانواده تأکید دارد.
در شریعت زرتشت، پوشش زنان، امر مسلمی بوده است. در خرده اوستا، فصل آفرینگان مینویسد:«زنان در مراسم میگفتند: همگان ز تو بر میگوییم. همگان سر خود را میپوشانیم. آنگاه به درگاه دادار اهورا مزدا نماز میکنیم.»
فردوسی که ترسیم گر اداب و عادات ایرانیان قبل از اسلام است، در توصیف زن نیکو سه چیز را شرط میداند که سومی چنین آمده است:
سه دیگر که بالا و رویش بود – به پوشیدگی نیز خویش بود
فردوسی از زبان تهمینه دختر رستم میگوید:
ز پرده برون کس ندیده مرا – نه هرگز ز آوا شنیده مرا
و از قول منیژه میگوید:
منیژه منم دخت افراسیاب – برهنه ندیده سرم آفتاب
سخن گفتن در مورد وجود حجاب در شرایع پیشین فرصت بیشتری میطلبد که به همین موارد بسنده میکنیم. بنابراین اگر معیار را تمدنهای بشری و یا ادیان آسمانی بدانیم، در هر دو آنها پوشش زن، امر مسلمی بوده است.
این سخنرانی ادامه دارد که علاقمندان میتوانند به فصلنامه جبهه فرهنگی حجاب وعفاف – شماره اول – بهار ۱۳۹۵ مراجعه نمایند. و یا بر روی لینک ذیل کلیک کنید.
بررسی پوشش بانوان از منظر فقهی و سیاسی «قرآن و پوشش عمومی»
بررسی پوشش بانوان از منظر فقهی و سیاسی «پوشش در تمدنهای بشری»