اعتکاف یعنی:راهی اسمانی برای رسیدن به ملکوت.
اعتکاف یعنی:مدرسه ای برای خود سازی.
اعتکاف یعنی:رسیدن به ارامش روح وروان.
اعتکاف یعنی:حضور در بهشت ارزو واستجابت دعا قبل از خواستن.
اعتکاف یعنی: پیله ای برای پروانه شدن.
اعتکاف یعنی:راز چگونه زیستن.
اعتکاف یعنی:درجه ای از عشق .
اعتکاف یعنی:روح را پرورش دادن یعنی تولدی دوباره.
اعتکاف یعنی: خدایا در این ۳روز که پاکم، جانم را بگیر.
اعتکاف یعنی چه ؟؟
به نام خدا
با سلام
سوال : اعتکاف یعنی چه ؟
پاسخ : اعتکاف به حسب معنی لغوی یعنی مقیم شدن در یک محل معین. ولی در اصطلاح فقهی عبارت است از نوعی عبادت که انسان سه روز یا بیشتر در مسجد مقیم می شود و پا بیرون نمی گذارند و هر سه روز روزه می گیرد. این کار شرایط و احکامی دارد که در فقه مسطور است. اعتکاف فی حد ذاته مستحب است نه واجب، ولی اگر انسان آن را شروع کرد و دو روز گذشت روز سوم واجب می شود. اعتکاف باید در مسجد الحرام یا مسجد النبی یا مسجد کوفه یا مسجد بصره صورت گیرد و حداقل این است که در مسجد جامع یک شهر صورت گیرد. اعتکاف در مساجد کوچک جایز نیست.
پیشینه اعتکاف:
از آیات قرآن برمىآید که اعتکاف در ادیان توحیدى پیشین نیز مطرح بوده است
. از جمله آیه۱۲۵ سوره بقره است که خداوند در آن بهابراهیم و فرزندش اسماعیل، فرمان مىدهد تا مسجدالحرام را براى طواف کنندگان ومعتکفان پاکیزه گردانند: “وعَهِدنا اِلى اِبرهیمَ واِسمـعیلَ اَن طَهِّرا بَیتِىَلِلطّائِفینَ والعـکِفینَ”
اعتکاف در اسلام:
در اسلام نیز همچون شرایع پیشین، سنت اعتکاف وجودداشته و مسلمانان به این عبادت ترغیب و تشویق شدهاند; از آیه ۱۸۷ سوره بقره که در آنبه برخى احکام اعتکاف اشاره شده است:«ولاتُبـشِروهُنَّ واَنتُم عـکِفونَ فِىالمَسـجِدِ» و آیه ۱۲۵ سوره بقره مورد تایید بودن این عمل در اسلام استفاده مىشود
یا حقآثار اعتکاف:
آثار دنیوی:
- تقویت اراده : معتکف با گرفتن روزه و ترک دنیا و زیرپا گذاشتن امیال نفسانی اراده خود را تقویت می کند.
- انس با معنویات: در این ایام که شخص با خواندن قرآن و انواع دعاهای وارده مأنوس می گردد خود تمرینی است بر ارتباط با دعاهای مأثور و انس با معنویات
- دوری از غفلت و فراموشی: چون این عبادت آدمی را به یاد خدا می اندازد در نتیجه غفلت و فراموشی را ازاو دور می کند.
- تواضع و فروتنی: معتکف با ترک دنیا و سر به سجده گذاشتن و شکستن غرور خود به تواضع و فروتنی دست میازد.
- کاهش جرم وفساد: همانطور که نماز انسان را از فحشا و منکرات باز می دارد
- آشنایی و برقرای ارتباط دوستانه: در این مراسم ، با انسان های با خدا و مومنی آشناشده و دوستان نیکویی را میابیم و با آنها ارتباط دوستانه برقرار می کنیم
آثار اخروی و معنوی:
- آمرزش گناهان: با استغفار و توبه و انابه به درگاه خداوند در این ایام موجبات غفران الهی را برای خود جلب می کنیم.
- نزدیکی به پروردگار: همانطور که نماز ما را مقرب درگاه الهی می کند
- جلب محبت پروردگار: خداوند عبادت را دوست دارد برای بنده اش
تحصیل بهشت الهی وقتی گناهان انسان پاک شود طبعا بهشت را بدست خواهیم آورد.
اعتکاف، عبارت است از ماندن در مسجد به قصد بندگى و عبادت
ولازم نیست نیت عبادت دیگرى غیر از ماندن در مسجد به آن ضمیمه شود. اصل اعتکاف مستحباست
؛ اما به خاطر نذر، قسم یا عهد و یا اجیر شدن براى دیگرى، واجب مىشود
. همینطوربراى کسى که دو روز معتکف شده، روز سوم واجب مىگردد
و اعتکاف اثر عمیقى در تصفیهروح و توجه مخصوص به پروردگار دارد.
در حقیقت براى پرورش روح تقوا و خویشتندارى،خودشناسى و خداشناسى و ملکه پرهیز از گناه و احساس مسؤولیت در برابر وظایف انسانهااست و در فضیلت آن آمده است که ثواب اعتکاف، انجام دادن و معتکف شدن برابر با دو حجو دو عمره مىباشد (سفینهالبحار، ج ۶، ص ۳۳۴ – وسائلالشیعه، ج ۷، ص ۴۱۳، انتشارات مکتبهالاسلامى).
ب ) درهر زمانى که روزه گرفتن صحیح باشد، اعتکاف نیز صحیح است؛ ولى با فضیلتترین زمان آنماه رمضان، مخصوصا ده روز آخر آن ماه است.
ج ) اعتکاف چند شرط دارد:
۱- عقل،
۲- نیت،
۳- روزه گرفتن،
۴- کمتر از سه روز نباشد،
۵- در یکى از مساجد چهارگانه (مسجدالحرام،مسجدالنبى(مدینه)، مسجد کوفه، مسجد بصره) باشد و در غیر این چهار مسجد، بنا بر نظرامام اعتکاف اشکال دارد. اما در مسجد جامع هر شهر هم به امید ثواب مىتوان معتکف شد،
۶- زن در صورتى مىتواند معتکف شود که با حقوق شوهر منافات نداشته باشد و شوهر به او اذن بدهد. اعتکاف فرزندان هم اگر باعث اذیت پدر و مادر شود، جایزنیست؛ اما اگر باعث اذیت نشود اذن لازم نمىباشد.
۷- بدون عذر شرعى وعمدا از مسجد (در مدت اعتکاف) خارج نشود،
۸- بلوغ در اعتکاف شرط نیست،ازاینرو از بچه ممیز (که خوب و بد را تمیز مىدهد) نیز صحیح است.
چندچیز بر معتکف حرام است:
۱- اعمال زناشویى با همسر (حتى لمس و بوسیدن ونگاه شهوتآمیز کردن)،
۲- استمنا،
۳- بوییدن مشک و ریحان وچیزهاى معطر،
۴- خرید و فروش و معاملات،
۵- جدال و گفتوگو درامور دنیا با مسائل دینى اگر براى شکستن طرف مقابل باشد؛ اما اگر گفتوگو براىفهمیدن یک مسأله علمى باشد اشکال ندارد، (تحریرالوسیله، ج ۱، ص ۵۵۴).
دانلود نرم افزار تنهایی با خدا ویژه اعتکاف (جاوا و آندروید)
با عنایت به فرا رسیدن ماه پربرکت رجب و قرار گرفتن در آستانه ایام البیض و بر پایی مراسم معنوی اعتکاف موسسه فرهنگی دیجیتالی موج همراه نور بمنظور افزایش بهره وری معتکفین از فضای معنوی اعتکاف، اقدام به تولید نرم افزار “تنهایی با خدا” نموده است. از جمله محتوای این نرم افزار می توان به اعمال و فضیلت ماه رجب ، اعمال ویژه اعتکاف ، نیت ، زمان و مکان اعتکاف و … اشاره داشت.
گفتنی است این نرم افزار بصورت رایگان برای کاربران قابل استفاده می باشد. بطور حتم دعای خیر معتکفین عزیز در تحصن عاشقانه خود در محضر خداوند متعال ره توشه ای ارزشمند برای تولید کنندگان نرم افزار جهت پیمودن مسیر اعتلای فرهنگ غنی اسلامی می باشد.
اعتکاف فصلی برای خودشناسی
پس از رنسانس علمی در اروپا (نهضت علم منهای اخلاق) اختلافات و آشفتگی ها ، که معلول فقدان فضیلت بود ، در جهان رو به فزونی گذاشت تا آن جا که بسیاری از اندیشمندان و فلاسفه غرب را به تفکر وا داشت و باعث شد تا نظریه های مختلفی را درباره بازگشت دوباره انسان به اخلاق و مذهب ، طرح نمایند.
ویلیام مک دوگال در این رابطه می گوید : «اگر بخواهد تمدن و فرهنگ پایدار بماند ، باید علوم و اخلاق انسانی مورد توجه محققان و زمینه پژوهش هوشمندان قرار گیرد.»
روشن شدن جایگاه دین در درمان بیماری های معنوی بشر و عدم پاسخگویی مکاتب فکری بشر به خواسته های انسان ، باعث شد تا بار دیگر انسان گم شده خود را در دین و معنویت جست و جو کند.
اما آن چه فلاسفه غرب درباره اخلاق پایه گذاری کردند ، به علت وجود اشکالات اساسی و زیربنایی چون پایبندی به قوانین اخلاقی و اجتماعی منطبق با رژیم اخلاقی فلسفه طبیعی، شکل گیری نظام اخلاق بر اساس خودخواهی و غریزه خود پرستی و توجه به حفظ بقای اجتماع به عنوان اصل ، نتوانست پاسخگوی معضلات جهان منهای اخلاق و مذهب باشد.
با این همه موج دین خواهی در میان غربیان و به ویژه نسل جوان آن و آمار تکان دهنده رواج فساد در غرب ثابت نمود که اخلاق ساخت بشر، توانایی پاسخگویی به نیازهای فطری او را ندارد.دین مقدس اسلام با عنوان کامل ترین و آخرین شریعت الهی با ارایه دستورات اخلاقی سازنده، توانست خود را به عنوان ناجی انسان معرفی نماید.
از نکات قابل توجه عصر ما ، موج اسلام خواهی در میان جوانان غربی است به طوری که بر اساس گزارشی طی دو سال ، بیست هزار زن تحصیل کرده مسیحی در انگلیس به اسلام گرویده اند(روزنامه جمهوری اسلامی ۱۳۷۲/۱۰/۱۵) توصیه به تحصیل مکارم اخلاق ، و آیات و روایاتی که علت نبوت حضرت ختمی مرتبت (صلی الله علیه و اله ) را اتمام مکارم اخلاق می داند ، اهمیت اخلاق در اسلام برای رسیدن به کمال مطلوب الهی را روشن ساخته و موجب تحول عمیق فکری در جوامع مختلف گردیده است .
از آن جا که خودشناسی مقدمه تهذیب نفس و زمینه ساز خداشناسی است ، دانشمندان علم اخلاق از آن به عنوان رکن اساسی در اخلاق یاد می کنند.
«معرفه النفس» یا همان خودشناسی از اهمیت ویژه ای در تعالیم اخلاقی اسلام برخوردار است . آن چه اهمیت این بحث را دو چندان می کند این است که هدف از خودشناسی تهذیب نفس ، خداشناسی و خودسازی است . در همین راستا روایات بسیاری ، خودشناسی را بهترین سبب دوری از غفلت دانسته اند.در اهمیت خودسازی همین بس که حضرت رسول (ص) از آن به جهاد اکبر تعبیر فرموده اند و آن را از جهاد با دشمنان خارجی برتر دانسته اند.
یکی از راه های رسیدن به مرحله خودسازی عمل به دستورات عبادی دین می باشد. با توجه با اینکه عبادت مقدمه ای برای خودسازی و تزکیه نفس است ، دستورات و سفارش های اکیدی در این باره در متون دینی مشاهده می شود.
عمل به این دستورات در بالاترین حد خود از سوی پیامبر (ص) و امامان معصوم (ع) به عنوان الگوی عملی مسلمانان، دلیل بر اهمیت عبادت و تاثیر آن در چگونگی تفکر و نوع رفتار انسان می باشد.اعتکاف ، یکی از سفارش های عبادی پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله ) و امامان (ع) است که در آیاتی از قرآن نیز به آن اشاره شده است .
اهتمام ویژه پیامبر خدا (ص) به اعتکاف و روایات زیادی که در این باره در متون شیعه و اهل سنت وجود دارد به دلیل وجود آثار تربیتی خاصی است که اعتکاف به عنوان یکی از امور عبادی انسان ساز به همراه دارد.
عمل نمودن به وظایف و فعالیت های اجتماعی بدون پشتوانه معنوی ، سبب سقوط انسان از جایگاه حقیقی خود گشته و مانع از رسیدن انسان به کمال مطلوب می گردد. این مساله از دیدگاه خاص اسلام نسبت به انسان کامل سرچشمه می گیرد.
از این رو ادیان آسمانی و به خصوص اسلام با همه دستوراتی که درباره اجتماع دارند ، هیچ گاه از تقویت پشتوانه معنوی انسان کوتاهی ننموده اند.کار بدون پشتوانه معنوی در عرصه اجتماعی علاوه بر این که عملگرایی را در انسان تقویت می کند ، ممکن است انسان را از درون تهی کند. اعتکاف ، که نوعی درونگرایی است ، انسان را از آفت خدا فراموشی و خود فراموشی نجات می دهد و برطرف کننده این نیاز انسان است و فرصتی به انسان می دهد تا به اعمال خود بیندیشد و آن را ارزیابی کند. برای همین اعتکاف با توجه به آثار آن ، مقدمه ای برای خودسازی است.
منبع: نشریه فصل رویش ویژه نامه اعتکاف