عفت سامانه جامع عفاف و حجاب
جندی پیش کاربری ذیل خبری از آیت الله سبحانی مبنی بر لزوم اجرا کردن طرح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها خواستار دلیل این کار شد ….
متن نظر کاربر:
خواهشا این کارو بکنید.
دلیلشم برای ملت توضیح بدید…اون وقت بی منطقه هرکی نپذیره…و تعصب بی جا داره…و…
پاسخ مشاور
موافقان طر ح تفکیک جنسیتی در دانشگاه ها، سه عامل را دلیل اصلی موافقت خود عنوان می کنند:
اسلامی کردن دانشگاه ها،
مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی
و بازده بهتر درسها.
و اما تفصیل مطلب
جستاری پیرامون پدیده “تفکیک جنسیتی”
نویسنده : امین قره سوفلو
چیستی:
چیز نو و تازه ای که پدیدار می شود را پدیده نامیدند. بحث در ظهور پدیده ای در دانشگاه هاست. پدیده ای به نام ” تفکیک جنسیتی ” . تفکیک جنسیتی را هرآنچه که متصور باشیم متشکل است از تفکیک + جنسیت جناب معین تفکیک را در فرهنگشان جدایی یا از هم جدا کردن و جنسیت را مرد یا زن بودن افراد معنا کرده اند. لذا می شود اینگونه پنداشت که تفکیک جنسیتی” جدایی افراد از هم بر مبنای زن و مرد بودن ” معنا می دهد. تفکیک جنسیتی را نگارنده یک پدیده میداند. چراکه باظهورش فضای جدیدی در دانشگاه ها رخنما و مناسبات جدیدی بر آن حاکم می شود. پس این انگاشت خیلی دور از واقعیت نخواهد بود.
برای روشن شدن جوانب هر موضوع در ذهن می توان به کاوش بر سر چیستی،چرایی و چگونگی آن پرداخت.چیستی اش تو ضیح داده شد. می رویم بر سر چرایی آن.
چرایی:
سیر نگارش نگارنده نشان میدهد که موضعی مثبت در قبال این پدیده دارد. درست هم هست. از آنجا که حقیر تابع بلا شرط گزاره “نحن ابناء الدّلیل” می باشد، درتوضیح چرایی، خود را ملزم به ارائه برهان میداند. در بوستان معرفت معصومین(علیهم السّلام) داخل می شویم. باشد که از چشمه زلال معارفشان ، صبوحی بنوشیم.
پیامبر اعظم((صلوات الله علیه و آله)):
«بین مردان و زنان نامحرم جدایی ایجاد کنید زیرا هنگامی که آنان رو در روی یکدیگر قرار گرفتند و با هم رفت و آمد داشتند، جامعه به دردی مبتلا خواهد شد که درمان نخواهد داشت.»
امیر المؤمنین(علیه السّلام):
«به دختران جوان، سلام نمیکنم که مبادا پاسخ آنها دلم را به لغزش افکند»
فاطمه الزّهرا(سلام الله علیها) :
«از همه چیز بهتر برای زن اینست که مرد بیگانهای را نبیند و مرد بیگانهای هم او را نبیند »
چرایی این مهم از کلام معصوم به روشنی اثبات می شود و برای هرآنکه دلداده ی این مکتب است حجت تمام خواهد گشت. تمام واجبات نیز در همین سه کلام ادا شده است و از اینجا به بعد هر چه سخن از چرایی گفته شود سخن از مستحبات است. حال اگر فلان مسؤل از تاثیر اختلاط در افت تحصیلی(+) یا فلان رئیس دانشگاه از شوکه شدن سال اولی ها در مواجهه با فضای اختلاط (+)بگوید، از مستحبات گفته اند. آنگاه که روشن شود موضوعی مورد مطالبه معصوم بوده. این خود کفایت است برای پذیرش هر روشن مرامی.
اینجا بجاست که تأملی داشته باشیم اندر استدلالات مخالفین این پدیده
می فرمایند: «این طرح توهین به دانشجوست»(+)
کدام توهین؟ اینکه امیرالمؤمنین(علیه السّلام) از ارتباط با نامحرم استنکاف می فرمایند، (معاذالله) توهین به کیست؟ آیا سخن ایشان نباید چراغ رهنمایی برای رفتارهای ما باشد؟
یا آنجا که می فرمایند: «نباید هویت، شاکله دینی جوانان تحصیل کرده را با چنین نگاه هایی به بازی و سخره گرفت. دانشجویان به حدی از بلوغ شخصیتی، سنی، فکری رسیده اند که نیازی به طرح های این چنینی، نظیر جداسازی فضای آموزشی ندارند.»(+)
اگر شاکله دینی جوان بر اساس آن هندسه ای که معصوم تعریف نموده است شکل گرفته است دیگر جای نگرانی نیست که هویت دینی اش به بازی گرفته شود. و آنچیزی که مسخره است این چنین استدلالی در مخالفت با این پدیده است.
باقی نظرات مخالف نیز از همین جنس است که پاسخی مشابه دارد.
چگونگی:
تا بحث از تفکیک می شود، مخالفان فریاد پرده و دیوار کشیدن در کلاس ها را سر می دهند. خط بطلان این مورد را در سال ۶۳-۶۴ رهبری به دستور امام در نماز جمعه تهران کشیدند. و به زعم نگارنده و تجاربی که تا به حال در طی دوران تحصیلش در دانشگاه به دست آورده است این شیوه ی تفکیک مسخره و مضحک به نظر می آید. از طرفی این برخورد امام دلیل براین نیست که ایشان با اصل تفکیک جنسیتی موافق نباشند، بلکه بررسی دیدگاه های فقهی و اجتماعی ایشان مطلوبیت عدم اختلاط را صحه می گذارد. به نظر می رسد آن فضایی که بعد از انقلاب در سطح داخلی و خارجی ایجاد شد وشاید اهداف عاملان این طرح (که به فرموده مقام معظم رهبری چند سال بعد بانی اردو های مختلط دانشجویی شدند) (+)باعث شد که ایشان در آن مقطع با این شیوه ی تفکیک برخورد کنند.
ولی اینکه تفکیک جنسیتی را به چه نحو می خواهند اجرا کنند. این خود بحثی است. برخی مواد “آییننامه حفظ حدود و آداب اسلامی در دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی” مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی در مورخ ۱۳۶۶-۰۵-۰۶ را مرور می کنیم:
فصل اول
حفظ حدود اخلاق اسلامی در برخوردها و معاشرتها:
۱-دانشجویان زن و مرد لازم است در کلاسهای درس در دو ردیف جداگانه بنشینند
تبصره: هرگاه در دانشگاهی جدا کردن کلاسهای مخصوص زنان و مردان میسر باشد و مشکلی از لحاظ بودجه و کیفیت تحصیل به وجود نیاورد کلاسها باید جدا باشد.
…
۲- در محلهای تردد و نصب اعلانات در دانشگاهها، هرگاه احتمال ازدحام رود، باید محلهای جداگانه برای زنان و مردان در نظر گرفته شود.
۳- لازم است که دانشجویان زن و مرد از آزمایشگاهها و کارگاهها و سالنهای تشریح و اتاق کامپیوتر و غیره حتی‌المقدور در نوبتهای خاص و به طور جداگانه استفاده کنند.
۴- سالنهای طراحی و مدل (آتلیه‌ها) و خود مدلها باید منطبق با شوون اسلامی باشد و محیط کار حتی‌المقدور برای زنان و مردان جدا باشد.
۵- دانشجویان زن و مرد لازم است در گروههای مجزا به کارهای گروهی دانشجویی از قبیل انجام پروژه‌ها و طراحی و کارهای عملی و مانند آن بپردازند، مگر اینکه مجزا کردن زن و مرد منجر به مختلف شدن کار با تعطیلی آن گردد.
۶- دانشگاهها باید تدابیری اتخاذ کنند تا در محیطهای اداری باتوجه به امکانات موجود از اختلاط غیرضروری زن و مرد تا جایی که منجربه اختلال و تعطیل کارها نشود جلوگیری به عمل آورند.
۷- مسوولان مرد باید از منشیان مرد استفاده کنند.
۸- در آن قسمت از دانشگاهها که عموم مراجعه کنندگان مرد هستند (از قبیل خوابگاهها) لازم است از کارمندان مرد استفاده شود و در آن قسمت که مراجعه کنندگان زن هستند از کارمندان زن.
۹- اماکن عمومی مانند قرائت خانه کتابخانه و خوابگاهها و اتاقهای غذاخوری باید از برای زنان و مردان جدا باشد یا برای هر جنس از نوبت جداگانه استفاده شود.
تبصره – برای اماکن ورزشی نوبت استفاده مردان باید جدا از نوبت زنان باشد.
۱۰- روابط میان استادان و دانشجویان و کارمندان باید مطابق با مقررات دانشگاهی و ضوابط اخلاق اسلامی باشد و هرگاه کسی خلاف آن را مشاهده کرد بنابر اصل نهی از منکر به متخلفان تذکر دهد و اگر تذکر او موثر واقع نشد مراتب را به مقامات مسوول دانشگاه اطلاع دهد.
یکی از آن چیزهایی که حضرات در باب تفکیک جنسیتی تصویب کرده اند و تا کنون اجرا نشده این است که در یک دانشگاه مختلط، کلاسهای دختران و پسران به شرطی که مخل بودجه!! و کیفیت تحصیلی! نباشد از هم جدا شود.
اینگونه تفکیک صورت دادن به نظر نگارنده خیلی به خواست و نظر رسول الله نزدیک نخواهد بود و چاره کار را باید در دانشگاه های تک جنسیتی و فضاهای آموزشی مجزا جست. اما در این فضای اختلاط کنونی اجرای همین را هم باید غنیمت شمرد.
در آخر یادآور شوم که اسلامی شدن دانشگاه ها را نه فقط باید در تفکیک جنسیتی دنبال کرد که مهمتر از اینها اصلاح متون آموزشی (بخصوص در رشته های علوم انسانی) مورد نظر است که مطالبه صریح و جدی امام خامنه ای(روحی فداه) را نیز به همراه دارد.
