عفت سامانه جامع عفاف و حجاب
عید غدیر،طلوع صبح امامت،اکمال دین واتمام نعمت برعاشقان مبارک
عید إکمال دین و اتمام نعمت و هنگامه اعلان وصایت و
ولایت امیرالمومنین علی علیه السلام فرخنده باد.
تا طنین افکند در گیتی ندای الغدیر
گشت بانگ حق طنین افکن ز نای الغدیر
شور حق افتاد در اقطار عالم، آشکار
حق بلند آوازه شد باز از ندای الغدیر
نور باران گشت آفاق هدایت در جهان
پهنه‌ی خاور درخشید از ضیای الغدیر
چارده صد سال علم و دین و تاریخ و هنر
جلوه‌گر شد، نو به نو، در لابه‌لای الغدیر
چون کتاب آسمانی در جهان پرتو فکند
از فیوضات نجف، امّ القرای الغدیر
تا که شد این سیل دانش، جاری از بحر نجف
نیل تا آمویه گشتند آشنای الغدیر
مصر و پاکستان و کشورهای اسلامی تمام
در پی آل علی، زیر لوای الغدیر
چون غریو قهرمانان تشیّع در قرون
کوه‌ها لرزاند بانگ رعدسای الغدیر
در نبرد حق و باطل باز در دور زمان
پهنه‌ی صفّین پدید آمد به پای الغدیر
شام عاشورا، سحرگاه شهادت، صبح خون
نقش بینی، گونه‌گون، در جای‌جای الغدیر
هر طرف شور شعار «یا لثارات الحسین»
جمع «توّابین» فکندند از برای الغدیر
مدرس «صادق» ببین و مجلس بحث «رضا»
باز بر پا در رواق جان‌فزای الغدیر
حاکم عادل پس از پیغمبر خاتم، علی است
این بود آن حق بر حق، ادّعای الغدیر
دین ختم انبیا وآن گه پیمبر بی وصی؟
باشد این بهتان، خدا داند، خدای الغدیر
دولت حق دیگر از جولان باطل وارهید
تا برآمد رایت گیتی‌گشای الغدیر
قرن‌ها تألیف و اسناد و روایات فِرَق
رسته می یابی به هر دعوی، گوایِ الغدیر
روح قبله، نصّ قرآن، متن سنّت، اصل دین
در جهان گسترد ز آوای رسای الغدیر
آن همه دیرین‌کدورت‌ها مصفّا می شود
در میان اهل قبله از صفای الغدیر
ماند از «احمد» دو قرآن: «صامت» و «ناطق»، بلی
اینت ربّانی‌شعار دیرپای الغدیر
افتخار دین اسلام است، امروز این کتاب
رونق علم است یکسر محتوای الغدیر
بین «شهیدان فضیلت» را همه خونین غریو
پشت در پشت ایستاده در قفای الغدیر
شاعرانِ روزگاران نک به گوش لحظه‌ها
نام حق را می سرایند از نوای الغدیر
می برد این کاروان را عاقبت با لطف حق
سوی راه راست آهنگ درای الغدیر
گو به «صوفی»، گر ولاجویی و گویی «یا علی»
رو بخوان درس ولائی از ولای الغدیر
جان تاریک از فروغ «نهج» حق رخشنده ساز
خاک باطن زر بکن با کیمیای الغدیر
ای مسلمانان عالم! این همه هجر و نفاق
درد ما ملت بود، وینک دوای الغدیر
سوی هم آیید و دست هم فشارید و بُوید
با گروه راستینان پابه‌پای الغدیر
مرحبا بر همّت مردی که از آثار او
ماند جاویدان کتاب پربهای الغدیر
بارالها! ای به دوران یاور اعلای حق!
روزافزون کن به گیتی، اعتلای الغدیر
ای «حکیمی»! چون همه اوراق آن «سطرالولا»ست
نقش شد در سینه‌ی ما، سطرهای الغدیر
( حکیم قاآنى شیرازى ۱۲۲۲ – ۱۲۷۰ ه )
شراب تاک ننوشم دگر ز خم عصیر —– شراب پاک خورم زین سپس ز خم غدیر
به مهر ساقى کوثر از آن شراب خورم —– که درد ساغر او خاک را کند اکسیر
از آن شراب کز آن هر که قطره اى بچشد —– شود ز ماحصل سر کاینات خبیر
به جان خواجه چنان مست آل یاسینم —– که آید از دهنم جاى باده بوى عبیر
دو صد قرابه شراب اربیک نفس بخورم —– که مست تر شوم اصلا نمى کند توفیر
عجب مدار که گوهرفشان شوم امروز —– که صد هزارم دریاست در درون ضمیر
دمیده صبح جنونم چنان که بر وى دم —– ز قل اعوذ برب الفلق دمد زنجیر
برآن مبین که چو خورشید چرخ عریانم —– برآن نگر که جهان را دهم لباس حریر
نهفته مهر نبى ، گنج فقر در دل من —– که گنج نقره نیرزد برش به نیم نقیر
فقیر را به زر و سیم و گنج چاره کنند —– ولى علاج ندارد چو گنج گشت فقیر
اگر چه عید غدیرست و هر گنه که کنند —– ببخشد از کرم خویش کردکار قدیر
و لیک با دهن پاک و قلب پاک اولیست —– که نعت حیدر کرار را کنم تقریر
نسیم رحمت یزدان قسیم جنت و نار —– خدیو پادشهان پادشاه عرش سریر …
بزرگ آینه یى هست در برابر حق —– که هر چه هست سراپا دروست عکس پذیر
نبد ز لوح مشیت بزرگتر لوحى —– که نقش بند ازل صورتش کند تصویر
دمى که رحمتش از خلق سایه برگیرد —– همان دم از همه اشیا برون رود تاثیر
زهى به درگه امر تو کاینات مطیع —– زهى به ربقه حکم تو ممکنات اسیر
چه جاى قلعه خیبر که روز حمله تو —– به عرش زلزله افتد چو برکشى تکبیر
تویى یداللّه و آدم صنیع رحمت تست —– که کرده یى گل او را چهل صباح خمیر
گمانم افتد کابلیس هم طمع دارد —– که عفو عام تو آخر ببخشدش تقصیر
دفاع حضرت زهرا علیهاالسلام از ماجرای غدیر
پس از رحلت حضرت رسول خدا صلی الله علیه و آله و غصب فدک، روزی حضرت زهرا وارد مسجد شد و در میان انبوه جمعیت خطبه خواند و در فرازی از آن فرمود: «…و هل ترک ابی یوم غدیر خم لاحد عذرا؟» (۱) و آیا پدرم در روز غدیر خم برای احدی عذری باقی گذاشت؟ و نیز فرمود:«انسیتم قول رسول الله یوم غدیر خم …» (۲) آیا فراموش کردید سخن رسول خدا صلی الله علیه و آله را که در روز غدیرخم فرمود: هر کس که من مولا و رهبر او هستم، پس علی مولا و رهبر اوست؟ (۳)
حضرت زهرا علیها سلام پشت در آمد و در را باز نکرد،در کنار در مطلبی به آنها فرمود؛ از جمله از غدیرخم یادکرد و فرمود: «کانّکم لم تعلموا ما قال یوم غدیر خم؟ والله لقدعقد له یومئذ الولاء لیقطع منکم بذلک منها الرجاء…» (۴) گویی شما نمی دانید آنچه را که پیامبر در روز غدیرخم فرمود؟ سوگند به خدا، پیامبر در آن روز مقام ولایت و امامت را برای علی مقرر و استوار ساخت، تا رشته طمع شما را نسبت به این مقام قطع کند…(۵)
غدیر در کلام امام حسین صلوات الله علیه
سال ۵۸ هجرت بود، امام حسین علیه السلام در مراسم حج در سرزمین منی در اجتماعی که بیش از هفتصد نفر از مسلمین از مهاجر و انصار شرکت داشتند، خطبه خواند و ضمن آن فرمود: «انشدکم الله اتعلمون أنّ رسول الله نصبه یوم غدیرخم،فنادی له بالولایه و…» (۶) شما را به خدا آیا می دانید که رسول خدا علی علیه السلام را در روز غدیرخم به رهبری منصوب کرد و با ندای خود ولایت او را ابلاغ نمود و فرمود: این موضوع را حاضران به غایبان خبر دهند؟ حاضران گفتند: آری، خدا را گواه می گیریم که ماجرای غدیرخم را می دانیم. (۷)
سخن امام رضا علیه السلام در فضیلت روز غدیر
حضرت رضا علیه السلام فرمود: هنگامى که روز قیامت برپا شود، چهار روز را زینت میدهند همان طور که عروس را آرایش میکنند، گفته شد: این چهار روز کدام ایام هستند؟
فرمود: روز عید قربان، روز فطر، روز جمعه، و روز غدیر، اما روز غدیر در بین اضحى و فطر و روز جمعه مانند ماه در بین ستارگان است،… روز غدیر را روز کمال میگویند، و روزى که شیاطین رانده میشوند، روزى که در آن اعمال شیعیان و دوستان آل محمد پذیرفته میگردد، و آن روزى است که در آن خداوند اعمال مخالفین را رد میکند و آنها را ناچیز میشمارد. (۸)
غدیر روز تبریک و تهنیت است…هر گاه مؤمنى برادرش را ملاقات کند میگوید:«الحمد للَّه الذى جعلنا مِن المُتمسکین بولایه امیر المؤمنین و الائمه علیهم السلام».
روز غدیر باید در چهرههاى مردم تبسم کرد و با مؤمنین با روى گشاده گفتگو نمود، هر کس روز غدیر با برادران ایمانى خود با چهره خندان روبرو شود خداوند نیز روز قیامت با نظر رحمت به وى نگاه خواهد کرد، و هزار حاجت او را روا خواهد نمود، و براى او در بهشت قصرى از لؤلؤ سفید خواهد ساخت، و چهرهاش را نورانى میکند.
غدیر روز زینت است، هر کس روز غدیر خود را زینت کند خداوند گناهان او را مىآمرزد، و فرشتگان را مبعوث میکند تا براى او حسنات بنویسند، و درجات او را بالا برند، و اگر در آن سال بمیرد شهید مرده است، و اگر زنده بماند خوشبخت مىشود. ۹)
عید اکبر و اعظم
حسن بن راشد می گوید: به امام صادق علیه السلام عرض کردم: فدایت گردم! آیا غیر از عید فطر و عید قربان عیدی وجود دارد؟ در پاسخ فرمود: «نعم یاحسن! أعظمهما و أشرفهما» ؛ آری بزرگتر و شریف تر از آن دو عید، عید دیگری هست. عرض کردم: آن روز کدام است؟ فرمود:«یوم نُصِب امیرالمؤمنین عَلَماً للناس» (۱۰) آن روزی که امیرالمؤمنین علی علیه السلام به عنوان رهبر مردم نصب شد.» عرض کردم: نصب علی به عنوان رهبر در کدام روز بود؟ فرمود: روز هیجدهم ماه ذیحجه. (۱۱)
امام صادق علیه السلام فرمود: «الثامن عشر من ذی الحجه عیدالله الاکبر، ما طلعت علیه شمس فی یوم افضل عندالله منه…» روز هیجدهم ماه ذی حجه عید اکبر است؛ خورشید به روزی نتابیده که آن روز در پیشگاه خدا برتر از این روز باشد… همه پیامبران –بدون استثنا- وصی و جانشین خود را در چنین روزی به امت خود معرفی کرده و به عنوان رهبر بعد از خود برای امت خود نصب نموده اند.(۱۲)
پاداش روزه روز غدیرخم برابر پاداش روزه گرفتن عمر دنیا تا پایان آن است،و نیز پاداش آن برابر پاداش صدبار حج و صدبار عمره در هر سال است، حج و عمره ای که نیکو و مورد قبول خداوند باشد
انفاق در روز غدیر
امام صادق علیه السلام در ضمن گفتاری فرمود: «الدرهم فیه بمأه درهم…» (۱۳) ثواب انفاق یک درهم در روز غدیر برابر با ثواب انفاق هزار درهم در روزهای دیگر است. گویی تو می پنداری خداوند متعال روزی را والاتر و محترم تر از این روز آفریده است؟ نه به خدا سوگند، نه خدا سوگند، نه به خدا سوگند! روزی ارجمندتر از این روز وجود ندارد.(۱۴)
پاداش روزه گرفتن در روز غدیر
امام صادق علیه السلام فرمود: «صیام یوم غدیرخم یعدل صیام عمر الدنیا…» (۱۵) پاداش روزه روز غدیرخم برابر پاداش روزه گرفتن عمر دنیا تا پایان آن است،و نیز پاداش آن برابر پاداش صدبار حج و صدبار عمره در هر سال است، حج و عمره ای که نیکو و مورد قبول خداوند باشد.(۱۶)
مفضّل بن عمر از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: روزه روز غدیر خم کفّاره گناهان شصت سال خواهد بود.(۱۷)
بخشش گناهان و پاداش فراوان اعمال در عیدغدیر
امام علی بن موسی الرضا علیه السلام به ابن ابی نصر،یکی از شیعیان فرمود: «یابن ابی نصر، أینما کنتَ فاحضر یوم الغدیر عند امیرالمؤمنین (علیه السلام) فإنّ الله یغفر لکل مؤمنٍ و مؤمنهٍ و مسلم ذنوب ستین سنهً؛ و یعتق من النار ضعف ما اعتق فی شهر رمضان و لیله القدر و لیله الفطر…» (۱۸) ای پسر ابونصر! هر کجا که هستی، در روز غدیر خود را کنار مرقد علی علیه السلام برسان زیرا خداوند در روز غدیر گناهان شصت سال هر مرد و زن با ایمان و مسلمان را می آمرزد و به اندازه دو برابر آنچه را که در ماه رمضان و شب قدر و شب عیدفطر از آتش دوزخ آزاد می کند، در روز غدیر آزاد خواهد کرد. پاداش انفاق یک درهم در این روز به برادران با معرفت برابر پاداش انفاق هزار درهم است. در این روز به برادران دینی ات نیکی کرده و مردان و زنان با ایمان را در این روز شاد کن.(۱۹)
پی نوشتها
۱٫ خصال، شیخ صدوق، ص۱۷۳
۲٫الانصاف فی النص علی الائمه،ترجمه رسولی محلاتی،ص۴۱۱،دفتر نشرفرهنگ اسلامی
۳٫چهل حدیث پیرامون غدیر، محمد محمدی اشتهاردی، ص۳۴ چاپ طلوع آزادی
۴٫احتجاج، طبرسی،ج۱،ص۸۰،نشرمرتضی،مشهد� �قدس
۵٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص ۴۰
۶٫کتاب سلیم بن قیس،ص۷۹۰،انتشارات الهادی قم
۷٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۳۶
۸٫ اخبار و آثار حضرت امام رضا علیه السلام، ص:۵۶۶و ۵۶۷
۹٫ همان، ص۵۶۸ و۵۶۹
۱۰٫کافی،کلینی،ج۴،ص۱۴۸
۱۱٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۴۸
۱۲٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۵۱
۱۳٫التهذیب،شیخ طوسی،ج۳،ص۱۴۳،دارالکتب الاسلامیه
۱۴٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۵۳
۱۵٫التهذیب، شیخ طوسی،ج۳،ص۱۴۳
۱۶٫ چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۵۴
۱۷٫ ثواب الاعمال-ترجمه انصارى، ص: ۱۴۷
۱۸٫وسائل الشیعه،حرعاملی،ج۱۴،ص۳۸۸، مؤسسه آل البیت قم
۱۹ . چهل حدیث پیرامون غدیر، اشتهاردی، ص۵۶
سید در اقبال دوازده رکعت نماز به یک سلام
به کیفیتى مخصوص براى این شب
با دعائى نقل کرده است.
روز هیجده م روز عید غدیر عظیم ترین اعیاد است
و مبعوث نفرموده حق تعالى پیغمبرى
را مگر آنکه عید کرده است این روز را
وحرمت آن را دانسته است
و نامش در آسمان روز عهد معهود است
و نامش در زمین روزمیثاق است
و روایت است که از حضرت صادق علیه السلام پرسیدند
که آیا مسلمانان را عیدى هست غیر از جمعه و اضحى و فطر ؟
فرمود بلى عیدى هست که ازهمه حرمتش بیشتر است
و آن عید غدیر است .
غدیر؛ تداوم خط نبوت
ماندگار است و پویا و زندگی ساز.
غدیر، تجلی ولایت و رکن حیات معنوی انسان است.
غدیر، روز اکمال دین و اتمام نعمت حق است.
غدیر، آزمایشگاه بود و علی، وسیله امتحان مدعیان ایمان،
تا در جریان اطاعت از رهبری او و پذیرفتن ولایتش،
صداقت او را در عمل نشان دهند.
پیامبرگرامی اسلام صلی الله علیه و آله در روز غدیر خم،
خواست تا جریان رهبری امت، از آغاز به دست پاکترین و شایسته‌ترین افراد باشد
و آب زلال حق، در بستر تاریخ و زمان و در توالی نسلها و اندیشه‌ها، آلوده نگردد
و دشمنان نتوانند از آب گل آلود، ماهیِ مراد خویش را بگیرند.
بر همین اساس است که غدیر هیچ گاه فراموش نمی‌شود؛
بلکه همواره نامیرا و جاودانه باقی خواهد ماند
أبو نُعَیم حافظ اصفهانی با اسناد خود از زیدبن علی، از پدرش، از جدّش، از علی علیه السّلام روایت کرده است که گفت: عَلَّمَنِی رَسُولُ اللهِ ألْفَ بَابٍ، یُفْتَحُ کُلُّ بَابٍ إلَی ألْفِ بَابٍ «رسول خدا به من هزار دَر از علم را تعلیم کرد که هر دری از آن به هزار دَرِ دیگر گشوده می‌شود».
و از حضرت صادق علیه السّلام آمده است که: کَانَ فِی ذُؤابَهِ سَیْفِ النَّبِی صَلَّی الله عَلَیْهِ وَآلِهِ وَسلَّم صَحِیفَهٌ صَغِیرَهٌ هِیَ الاحْرُفُ الَّتی یَفْتَحُ کُلُّ حَرْفٍ ألْفَ حَرْفٍ، فَمَا خَرَجَ مِنْهَا حَرْفَانِ حَتَّی السَّاعَهِ «در محفظه‌ای که با بندی به شمشیر رسول خدا بسته بود، نامه کوچکی بود که عبارت بود از حروفی که هر یک از آنها هزار حرف دیگر را می‌گشود. و تا این ساعت بیش از دو حرف از آن بیرون نیامده است».
و در روایتی است که آن صحیفه را علی علیه السّلام به حسن علیه السّلام داد و او حروفی را از آن قرائت نمود.
و پس از آن به حسین علیه السّلام داد او نیز آن را قرائت کرد. و سپس آن را به محمّد بن حنفیّه داد و او نتوانست آن را بگشاید.
أبوالقاسم بُسْتی گوید: و این مثل این است که بگوید:
الرِّبا فی کُلِّ مَکیلٍ فی العَادَهِ أیِّ مَوْضِعٍ کَانَ وَ فِی کُلِّ مَوْزُونٍ «ربا در معاملات عبارت است از: زیادی کیل در یک طرف معامله، در هر چیزی که در عرف و عادت آن را با پیمانه می‌سنجند، هر جا که بوده باشد. و ینز در هر چیزی است که در عرف با وزنه سنجیده شود».
و مثل این است که بگوید: یَحِلُّ مِنَ البَیضِ کُلُّ مَا دَقَّ أعلاهُ وَ غَلُظَ أسْفَلُهُ «از تخم‌های پرندگان آن تخمی حلال است که طرف بالایش باریک، و طرف پائینش پهن باشد».
و مثل این است که بگوید: یَحْرُمُ مِنَ السّبَاعِ کُلُّ ذِی نَابٍ، وَ ذِی مِخْلَبٍ مِنَ الطَّیْرِ، وَ یَحِلُّ البَاقِی «از درندگان آن حیوانی حرام گوشت است که نیش داشته باشد، و از پرندگان آن مرغی حرام گوشت است که ناخن درنده داشته باشد، و غیر از این دو صنف از سباع و طیور بقیّه اقسام آن حلال است».
و همین طور است گفتار حضرت صادق علیه السّلام: کُلُّ مَا غَلَبَ اللهُ عَلَیْهِ مِن أمرِهِ فَاللهُ أعْذَرُ لِعَبْدِهِ «در هر امری که از جانب خدا پیش بیاید بدون دخالت بنده، و بدین جهت نتواند بنده تکالیف خود را انجام دهد، خداوند پذیراتر و بهتر قبول کننده عذر از طرف بنده خود می‌باشد».
غدیر و ظهور، ابتدا و انتهاى یک راه است.
و بدون ظهور، غدیر تجلیگاه جهانى وآرمانى خویش را نخواهد داشت
و بدون این دو، نظام تکوین و تشریع هیچ یک هدفمند ومعقول نخواهد بود.
که همیشه و همه جا ما را به سوى خود فرا مى خواند؛
سر بر آستان هیچ کس جز خدا فرو نیاورد
و آنکه عهدشکنان غدیر را بخوبى بشناسد،
امروز نیز دست پر نیرنگ فرزندانشان را
به یارى و بیعت در دست نگیرد.
