۵ ـ یاقوت و مرجان
پس از آنکه ویژگىهاى چشمانزنان بهشتى بیان گردید، قرآن کریم، وضع و ویژگىهایى اندام و جسم آنان را به نمایش مىگذارد. در این باره مىفرماید: آنان مانند یاقوت و مرجان هستند.۱
مىدانیم که در شعر وادب،این دو عنصر، زیاد مورد تمثیلو تشبیهواقع شدهاند و ادیبان و شاعران و عارفان، زیبایىهاى مورد نظر خویش را در قالب یاقوت و مرجان، مجسّم کرده اند.
یاقوت، سنگى معدنى است که رنگهاى گوناگون دارد، ولى معروفترین آن، «یاقوت سرخ» است که سرخى و درخشندگى ویژهاى دارد.
مرجان نیز حیوانى دریایى شبیه شاخههاى درخت است که رنگهاى گوناگونى دارد وشاخصترین آن، رنگ سفید است.۲ گویا قرآن کریم با مثال آوردن «یاقوت و مرجان» خواسته است وضع بدن و اندام زنان بهشتى را که سرخى و سفیدى شفاف، در هم آمیخته و رنگ جذّاب و چشم نوازى دارد، ترسیم کند.
در حدیث نیز چنین مىخوانیم: «زنان بهشتى به گونهاى هستند که سفیدى مغز ساق پاى آنان از روى هفتاد پرده دیده مىشود و خداوند فرموده است:آنان همانند یاقوت و مرجان اند».۳
۶ ـ مروارید درخشان
«مروارید در صدف قرار گرفته»، ویژگى دیگرى از زنان بهشتى است که قرآن کریم، آن را به عنوان یکى از نعمتهاى بهشتى براى نزدیک کردن به ذهن افراد مطرح مىکند و مىفرماید: «آن زنان مانند مروارید، در صدف پنهان شده اند».
بنابراین، حورالعین زنانى هستند که سیاهى چشم آنان مشکى کامل و سفیدى چشمهاى درشت آنان کاملاً سفید و شفّاف است. بدن و اندام آنان نیز در سفیدى و ظرافت مثل لؤلؤ مکنون، یعنى مثل مرواریدى است که در صدف سفید شفّاف دیگرى قرار گرفته و هیچ دستى به آنان نرسیده و هیچ غبارو آلایشى بر آنان وارد نشده است و کاملاً ظریف، زیبا، جذّاب و دل فریب اند.
این زنان، با این گونه چشمها و اندام هایى که توصیف شد، وقتى کنار همسران خویش قرار مىگیرند، با آوازهاى زیبا و پرطنین خود، به خوانندگى و نغمه سرایى پرشور و دل نشینى مىپردازند.
در روایتى از پیامبر(ص) مىخوانیم:«زنان بهشتى براى همسران خویش، به گونهاى آواز مىخوانند و آن چنان صدایى دارند که تا آن وقت، هیچ کسى چنین آواز و صدایى را نشنیده است».۴
۷ـ خرامیدن
هنگام ورود اهل ایمان و عمل به بهشت، به آنان دستور مىرسد: «شما و همسرتان در نهایت بهجت و شادمانى وارد شوید.»۵ سپس قرآن مىفرماید: «آنان در باغى از بهشت، شادمان خواهند بود».۶
وقتى قرآن به اهل ایمان مىفرماید: «أنْتُم و أزْواجُکُم تُحْبَروُن»، با به کار گرفتن واژهى «تُحْبَروُن» که مفرد آن «حَبْرْ» است،معناهایى مانند: احترام مىشوید، زیبایى و نورانیت دارید، شادمان هستید و آثار نیک و ماندگار دارید، مورد نظر است.۷ آنگاه که چنین حالتهاى سرورآفرین و لذّت بخشى به مردان و همسرانشان در بهشت دست مىدهد، آنان با گردش و قدم زدن در باغها و زیر سایهها و کنار جویبارهاى بهشت، به تفریح مىپردازند و با بهرهمندى از نعمتهاى مادّى و معنوى، عشق و صفاى واقعى و جاویدان را درک مىکنند.
به دلیل ظهور آثار نعمت و خرسندى و سرور بهشتى، عنوان این فراز از آیات قرآنى را «خرامیدن»؛ یعنى گردش همراه با وقار، زیبایى و ناز و کرشمهى «مردان و زنان بهشتى» در سبزهزاران و مناظر چشم نواز و دل نشین طبیعى نامیدیم.
۸ ـ در خیمههاى پرشکوه
گویا گردش و تفریح در باغهاى زیبا به پایان رسیده و باید در خیمههاى پرشکوهى که محلّ سکونت و استراحت بیشتر است، استقرار یافت و زندگى بهترى را آغاز کرد.قرآن کریم، این صحنه را چنین ترسیم کرده است: «حوریانى که در خیمههاى بهشتى مستورند.»۸
خیمههاى بهشتى که در آن حوریان درشت چشم براى همسران و مخصوص آنان و به دور از چشم دیگران، در اختیارشان قرار دارد، چگونه است؟ آیا هم چون خیمه هایى است که جوانان و اهل دل با همسران خویش، در کنار برکه، جویبار و آبشار، روى مرغزارى زیر درختان سپیدار و برفراز تپّهاى زیباى یا در جاى پرطراوت و شاعرانهاى برپا مىکنند و به استراحت و لذّت مطلوب مىپردازند؟!
اهل لغت دربارهى وضع این خیمهها مىگویند: این خیمهها برخلاف خیمههاى دنیایى که از پارچه است، خانه هایى هستند که از چوب ساخته شده۹ یا خانه هایى که از سنگ و مانند آن ساخته شدهاند.۱۰ شاید هم کاخهاى مخصوصى باشد.
به هرحال، خیمههاى بهشتى که قرآن به آن اشاره مىکند،از هر جنسى باشد،براساس روایت امام صادق(ع): گسترده و بزرگ و زیبا هستند و هریک چهار در دارند و بر هر درى، زنان جوان فراوانى از جانب خداوند متعال، براى مؤمنان نگهبانى مىکنند و به آنان مژدهى ورود مىدهند.۱۱
به گفته پیامبر اکرم(ص)، زنان بهشتى یا همان حورالعین وقتى کنار همسران خویش قرار گرفتند، با صداى بلند و جذّابى که هرگز به زیبایى آن شنیده نشده است، خطاب به شوهران خود مىگویند:«ما همیشه در بهشت هستیم و مرگ به سراغ ما نخواهد آمد. ما پیوسته در ناز و نعمت به سر مىبریم و گرفتار کاستى و نادارى نخواهیم شد. ما همیشه در خوشحالى و رضایتمندى به سر مىبریم و خشم و تندخویى نداریم. خداوند ما را براى مردان مؤمن و بزرگوار آفریده است. خوشا به حال کسى که ما به وى تعلّق داریم و (در این خیمهها) با او زندگى مىکنیم.۱۲
۹ـ با همهى زیبایى ها
خداوند در آیه ى دیگرى، ویژگىهاى زنان بهشتى را با عبارت: «خیرات حسان»۱۳ توصیف مىکند که همهى خصلتهاى «حُسن سیرت» و«حُسن صورت» آنان را در بر مىگیرد.
بر این اساس، زنانى که در چهار بهشت یا در دو بهشت یا به طور کلّى در بهشت متعلّق به مؤمنان و شایستگان هستند، از ویژگىهاى باطنى و خصلتهاى اخلاقى مانند: خوش زبانى و خوش رفتارى و ویژگىهاى ظاهرى مانند: طراوت و زیبایى چهره برخوردارند.۱۴
بنابراین، مجموع ویژگىها و امتیازهاى زنان بهشتى عبارتند از: جوانى و شادابى همیشگى، پاکى و پیراستگى از هر گونه پلیدى و آلودگى، بکر بودن، شیفتگى در برابر همسران، چشمهاى سیاه و درشت و شفاف چون یاقوت و مرجان، درخشنگى چون مروارید، خرامیدن و دل ربایى، حضور در خیمههاى پرشکوه، هم سنّ و سال بودن و خوش رفتارى با همسران و آراستگى به همهى زیبایىهاى ظاهرى و باطنى.
پىنوشت:
۱٫ الرحمان، ۵۸.
۲٫لغتنامهى دهخدا، ج۵۰،ص ۱۰۶ـ ۱۰۷٫
۳٫ کلیات سعدى، ص ۳۰۲٫
۴٫ دایره المعارف القرن العشرین، فرید وجدى، ج ۸، ص ۷۲۲؛ لغت نامه دهخدا، ج ۵۰، ص ۱۰۷٫
۵٫ زخرف، ۷۰٫
۶٫ روم، ۱۵٫
۷٫المفردات فى غریب القرآن، ص۱۰۶ ؛ المنجد، ص۲۱۳٫
۸٫ الرحمان، ۷۲٫
۹٫مجمعالبحرین، ص۴۷۱٫
۱۰٫المنجد، ص۲۰۳.
۱۱٫روضهى کافى، ص۱۵۷؛ بحارالانوار، ج ۸،ص۱۶۲٫
۱۲٫مجمع البیان، ج۹، ص۲۱۱؛ کنزالعمال، ج۱۴، ص۵۱۸؛ بحارالانوار، ج۸،ص۱۲۱؛ منهجالصادقین، ج۹، ص۲۱۱٫
۱۳٫ الرحمان، ۷۰٫
۱۴٫مجمعالبیان، ج۹،ص۲۱۱٫
منبع :بشارت،خرداد و تیر ۱۳۸۲، شماره ۳۵