در مقدمه کتاب نویسنده آورده است:
قیام مسجد گوهرشاد نقطه عطفی در تاریخ مبارزات مردم ایران است، این قیام نخستین رودررویی خونین مردم با رژیم رضاخانی بود، برخی از مورخان معتقدند تأثیر قیام مسجد گوهرشاد بر حوادث پس از آن چنان عمیق است که باید دوران حکومت رضاشاه را به دو دوره قبل و بعد از قیام مسجد گوهرشاد تقسیم کرد. با وجود تأثیرگذاری آشکار این قیام بر حوادث بعدی تاریخ معاصر ایران، کمتر از آن شنیده و خواندهایم. قیام مسجد گوهرشاد، انزجار آشکار و عینی مردم از سیاستهای فرهنگی رژیم پهلوی بود، آن گونه که بسیاری از حوادث مبتنی بر خواسته های مذهبی در دورههای بعد، هم سو با آن صورت پذیرفت. بازخوانی حوادث روی داده در این قیام مردمی و جریاناتی که منجر به وقوع آن شدند، نه تنها بازگو کننده فصلی حساس از تاریخ سرزمین ماست، بلکه میتواند مختصات مشخصی از شرایط اجتماعی و سیاسی دوران پهلوی اول را در اختیار نسل جوان قرار دهد.
نکتهای که نباید آن را فراموش کنیم، این است که با وجود به کار بردن، تمام تمهیدات و اضافه کردن چاشنی خشونت از سوی رژیم پهلوی، برای دور کردن بانوان این مرز و بوم از آموزه های اسلامی، نتیجه ورد نظر رضاشاه و پسرش هیچگاه محقق نشد. انعکاس نقش بانوان مسلمان در مبارزات انقلابی و حضور همیشگی انان در صحنههای مختلف مبارزه، نشان داد که زنان مسلمان این مرز و بوم، برای حراست از مرزهای اعتقادی و دینی خوا، نه تنها حاضرند از جان مایه بگذارند، بلکه از فرستادن فرزندان دلبندشان به مسلخ بررای پایدار نگه داشتن آرمانهای اعتقادی و ایمانی نیز، باکی ندارند.
جواد نوائیان رودسری نویسنده این کتاب است و در آن به چیستی، چرایی و چگونگی قیام مسجد گوهرشاد که در سال ۱۳۱۴ روی داده است؛ میپردازد. انتشارات بوی شهر بهشت برای سومین بار این اثر را چاپ کرده است.
در بخش از این کتاب آمده است: «من به خانه برای ناهار رفتم که مرحوم اسدی تلفن کرد که به اینجا بیا. رفتم تلگرافخانه؛ دیدم خیلی پریشان است وگفت: فوراً بروکلانتری، آنجا سرهنگ قادری منتظراست و از تو درباب درهای خروج و دخول صحنین و مسجد توضیحات میخواهد…. بعد از انجام آنچه خواسته بود به تلگرافخانه رفتیم و به مرحوم اسدی گزارش دادم، با وحشت و اضطراب جواب داد که حکم شاهنشاه این است که تمام متحصنان و مسجد محکوم به اعدام هستند و امشب، اگر ده هزارنفرهم کشته شوند، باید آستانه و مسجد فتح شود و سرهنگ قادری، فرماندۀ تیپ پیاده، مأمور این عملیات است …»
یک نظر
Pingback: کتاب «قیام فیروزهای» - ✿ انتـهای افــق ✿