عفت سامانه جامع عفاف و حجاب
موضوع زن، جایگاه و نقش آن در اسلام از موضوعات مهم و در عین حال چالش بر انگیز در مطالعات اسلامی می باشد. بنیان خانواده در عصر نبوی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد؛ به گونه ای که در کلام الهی(قرآن) موضوع زن در اسلام و بخصوص در سیره پیامبر(ص) همواره از موضوعات مهم در حوزه اندیشه اسلامی بوده است. بی شک، بررسی تاریخی این مقوله، کمک شایانی به روشن شدن مسئله و شفاهیت در نظریه پردازی ها می کند. براساس بررسی های که صورت گرفت، بیشتر آثاری که درباره مسئله زن در اسلام نوشته شده بیشتر رویکرد فکری و کلامی داشته و کمتر این مسئله از زوایای تاریخی بصورت تحلیلی و تبیینی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است. شناخت نقش و جایگاه زن در سیره پیامبر(ص) و توجه به تحولاتی که اسلام در شخصیت و جایگاه زن ایجاد کرده است، میتواند به منظور دستیابی به میزانی که زن امروز و خانواده کنونی برای اصلاح و بازنگری در حرکت خویش بدان نیازمند است، انجام شود و با تبیین آرمانها، تحولات عصر حاضر در معرض تحلیل آسیبشناسانه قرار گیرد و الگوی شخصیت زن مسلمان و خانواده اسلامی بر محوریت سیره آن اسوه حسنه تنظیم گردد.
جایگاه زن در سیره نبوی
بنیان خانواده در عصر نبوی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار می باشد؛ به گونه ای که در کلام الهی(قرآن) از خانواده با عنوان مایه آرامش یاد شده است(نحل/۸۰) و این امر نشانگر اهمیت خانواده در اسلام به عنوان بستر اصلی شکل گیری جامعه نبوی می باشد. در عصر جاهلی،تولد نوزاد دختر و بزرگ شدن وی از نگاه قبیله چیزی جز خواری و خفت نبود و زمانی که به سن جوانی می رسید کالای بیش در دست مردان نبود. پیامبر(ص) برای از بین بردن آن نگرش منفی و نگاه عصر جاهلیت به دختر تلاش بسیاری انجام می دهد، پیامبر(ص) ضمن نکوهش دخترکشی و کراهتِ داشتن دختران می فرماید: «از اینکه فرزندان شما دختر باشند، کراهت نداشته باشید. به درستی که دختران مونس انسان اند و گران بها هستند»چه خوبند فرزندان دختر که اهل مدارا و نیکی، کمک کننده، انس گیرنده، با خیر و برکت و اهل پاکیزگیاند.( حرعاملی، ۱۳۷۴٫ ح ۲۷۳۰۶۶) «دختر گلی است که می بویید و روزی وی نیز بر عهده خداوند است.». حضرت در حدیثی فرمودند: «فاطمه پاره تن من است، هرکس او را دوست داشته باشد، مرا دوست داشته و هرکس او را اذیت کند مرا اذیت کرده، فاطمه عزیزترین مردم نزد من است»با این حال نگرش منفی به دختر در آن جامعه ریشه دوانیده بود از اینرو پیامبر(ص) ضمن بیان تساوی بین دختر و پسر، گاهی در احادیثی دختران را بر پسران ترجیح می داد. «خداوند متعال بر دختران بیش از پسران دلسوز است و هیچ مردی نیست که زنی را، که بین او و آن زن حرمتی برقرار است، شاد گرداند مگر آنکه خداوند روز قیامت خشنودش خواهد نمود.» «در بخشش میان فرزندانتان رعایت مساوات نمایید چون اگر میخواستم کسی را ترجیح دهم زنان را ترجیح میدادم.» «جبرئیل پیوسته مرا به زنان سفارش مینمود تا آنکه گمان کردم که بر شوهرش جایز نیست به وی اُف بگوید.»( نوری، ۱۴۰۸ ، ح ۱۶۶۲۷).
جایگاه زن در سیره نبوی (امور سیاسی و اجتماعی)
جایگاه زن در سیره نبوی (در عرصه جهاد و فعالیت علمی)
منابع:
فرهنگ نیوز
