غیرت
غیرت و حیا در آیینه سخنان معصومین علیهم السلام
غیرت الهیپیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرموده است: اِنَّ اللّه َ تَعالی یَغارُ لِلْمُسلمِ فَلْیَغَرْ. همانا خداوند نسبت به مسلمان غیرت دارد. پس مسلمان نیز باید غیرت داشته باشد. حضرت علی علیه السلام فرموده است: «غَیْرَهُ المُوْمِنِ بِاللّه ِ سُبحانَهُ؛ غیرت مؤمن برای خدای سبحان است». رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: اِنَّ اللّه َ تَعالی یُحِبُّ مِنْ عِبادِهِ الغَیُور. خداوند متعال، بندگان غیرتمند خویش را دوست می دارد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: لا اَحَدَ اَغْیَر مِنَ اللّه ِ فِلِذلِکَ حَرَّمَ الْفَواحِشَ ما ظَهَرَ مِنْها وَ ما بَطَنَ. هیچ کس، غیرتمندتر از خدا نیست. پس از همین رو، زشت کاری ها را از آشکار و نهان، حرام کرده است. پیامبر خدا صلی الله علیه و آله فرمود: اِنّی لَغَیُورٌ وَاللّه َ عَزَّوَجَلَّ اَغْیُر مِنّی وَ اِنَّ اللّه َ تَعالی یُحِبُّ مِنْ عِبادِهِ الْغَیورِ. به راستی که من غیرتمندم و خدای عزوجل، از من غیرتمندتر است و خداوند متعال، بندگان غیرتمند خویش را دوست می دارد. حضرت علی علیه السلام می فرماید: اِنَّ اللّه َ یَغارُ لِلْمُؤْمِنِ فَلْیَغَرْ مَنْ لا یَغارُ فَاِنَّه مَنْکُوسُ الْقَلْبِ. راستی خداوند نسبت به مؤمن غیرت دارد. پس بی غیرت، از خود غیرت نشان دهد؛ زیرا آدم بی غیرت، واژگونه دل است. از امام صادق علیه السلام نقل است: اِنَّ اللّه َ تبارَکَ وَ تَعالی غَیُورٌ یُحِبُّ کُلَّ غَیورِ وَ لِغَیْرَتِهِ حَرَّمَ الْفَواحِشَ ظاهِرَها وَ باطِنَها. خدای تبارک و تعالی غیرتمند است و هر غیرتمندی را دوست می دارد و از غیرت مندی اوست که زشت کاری ها را از پیدا و پنهان حرام کرده است. مؤمن غیرتمند است پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله فرمود: «اِنَّ الغَیْرَهَ مِنَ الاِیمانِ؛ همانا غیرت از ایمان است». حضرت علی علیه السلام فرموده است: «قَدْرُ الرَّجُلِ عَلی قَدْرِ هِمَّتِهِ وَ عِفَّتُهُ عَلی قَدْرِ غَیْرَتِهِ؛ ارزش آدمی به اندازه همت او و پاک دامنی او به اندازه غیرت اوست». از رسول اکرم صلی الله علیه و آله نقل می کنند: «اَلْغَیْرَهُ مِنَ الاِیمان وَ الْمَذاءُ مِنَ النِّفاقِ؛ غیرت، از ایمان است و بی غیرتی، از نفاق». امیرمؤمنان علی علیه السلام می فرماید: «عَلی قَدْرِ الْحَمِیَّهِ تَکُونُ الْغَیْرَه؛ غیرت، به اندازه تعصب بستگی دارد». پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می فرماید: «اَلْغَیْرَهُ مِنَ الاِیمانِ وَ الْبَذاءُ مِنَ الْجَفاءِ؛ غیرت، از ایمان است و بدزبانی، از نافرهیختگی». پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرمود: اَرْغَمَ اللّه ُ اَنْفَ مَنْ لا یَغارُ مِنَ الْمُؤْمِنینَ. خداوند، بینی مؤمنی را که غیرت ندارد، به خاک می مالد. ایمان و حیارسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «اَلْحَیاءُ شُعْبَهٌ مِنَ الاِیمان؛ حیا، شعبه ای از ایمان است». حضرت محمد صلی الله علیه و آله می فرماید: «اَلْحیاءُ هُوَ الدِّینُ کُلُّه؛ حیا، تمام دین است». از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله نقل است: اَلْحَیاءُ وَ الایمانُ مَقْرُونانِ لا یَفْتَرِقانِ اِلاّ جَمیعا. حیا و ایمان، قرین یکدیگرند و جز با هم، از کسی دور نشوند. رسول گرامی اسلام فرمود: رَأْسُ الْعَقْلِ بَعْدَ الاِیمانِ بِاللّه ِ الْحَیاءُ وَ حُسْنُ الْخُلْقِ. اساس عقل، پس از ایمان به خدا، حیا و نیک خویی است. نبی اعظم صلی الله علیه و آله می فرماید: اِنَّ الْحَیاءَ وَ الاِیمانَ قُرِنا جمیعا فاِذا رُفِعَ اَحَدُهُما رُفِعَ الآخَرُ. حیا و ایمان، قرین یکدیگرند؛ وقتی یکی از بین برود دیگری همراه آن می رود. رسول خاتم صلی الله علیه و آله فرمود: «اِنَّ لِکُلِّ دینٍ خُلقا وَ اِنَّ خُلقَ هذَا الدِّین الحیاءُ؛ هر دینی، خویی خاص دارد و خوی دین ما، حیاست». پیامبر خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: «اَلْحَیاءُ خَیْرٌ کُلُّه؛ حیا سراسر نیکی است». از نبی مکرم صلی الله علیه و آله نقل است: «اَلْحَیاءُ زِینَهٌ وَالتُّقی کَرَمٌ؛ حیا، مایه زینت و تقوا، مایه بزرگی است». رسول خدا صلی الله علیه و آله فرمود: «اَلْحَیاءُ لا یَأْتِی اِلاّ بِخَیْرٍ؛ از حیا جز نیکی برنمی آید». از پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله روایت می کنند: اَلْعَدْلُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاُمراء اَحْسَنُ. السَّخاءُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الاَغْنِیاءِ اَحَسَنُ. اَلْوَرَعُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْعُلَماء اَحْسَنُ. الصَّبْرُ حَسَنٌ وَلکِنْ فِی الْفُقَراءِ اَحْسَنُ. التَّوْبَهُ حَسَنٌ وَلکِن فِی الشَّبابِ اَحْسَنُ. الْحَیاءُ حَسَنٌ وَلکِن فِی النِّساءِ اَحْسَنُ. عدالت، نیک است، ولی از زمام داران نیکوتر است. سخاوت، نیک است، ولی از اغنیا نیکوتر است. تقوا، نیک است، ولی از عالمان نیکوتر است. صبر، نیک است، ولی از فقیران نیکوتر است. توبه، نیک است، ولی از جوانان نیکوتر است و شرم و حیا نیک است، ولی از زنان نیکوتر است. پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله در حدیثی فرمود: اِنَّ اللّه َ تعالی حَیِیٌّ سِتِّیرٌ یُحِبُّ الْحیاءَ وَ السِّتْرَ. خداوند، با حیا و پرده پوش است و حیا و پرده پوشی را دوست دارد. رسول خدا صلی الله علیه و آله می فرماید: اِنَّ اللّه َ اِذا اَرادَ اَنْ یَهْلِکَ عَبْدا نَزَعَ مِنْهُ الْحیاءَ فَاِذا نَزَعَ مِنْهُ الْحَیاء لَمْ تَلْقَهُ اِلاّ مَقیتا مُمْقِتا. خداوند وقتی بخواهد بنده ای را هلاک سازد، حیا را از او بگیرد و هرگاه حیا از او گرفته شود، مورد خشم و نفرت قرار می گیرد. پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: «مَنْ لا یَسْتَحْیی مِنَ النّاسِ لا یَسْتَحِیی مِنَ اللّه ِ؛ هر که از مردم شرم نکند، از خدا شرم نکند». حیا و شایسته سالاریرسول خدا صلی الله علیه و آله فرموده است: لَوْ کانَ الْحَیاءُ رَجُلاً لَکانَ رَجُلاً صالحا؛ اگر حیا مردی بود، مرد شایسته ای بود». از رسول اکرم صلی الله علیه و آله روایت می شود: اِذا رَأَیْتَ مِنْ اَخِیکَ ثَلاثَ خِصالٍ فَارْجِه: اَلْحَیاءُ وَ الاَمانَهُ وَ الصِّدقُ. وقتی در برادر خود سه صفت دیدی، به او امیدوار باش: حیا، امانت داری و راست گویی. امام صادق علیه السلام فرموده است: فَاِنَّ مِنَ النّاسِ مَنْ لَوْلاَ الْحَیاءُ لَم یَرْعَ حَقَّ والِدَیْه وَ لَمْ یَصِلْ ذا رَحِمٍ وَ لَمْ یُؤَدَّ اَمانَهً وَ لَمْ یَعِفَّ عَنْ فاحِشَهٍ. بعضی از مردم هستند که اگر حیا نبود، حق پدر و مادر و همچنین حق ارحام و بستگان خود را مراعات نمی کردند. اگر حیا و ترس از سرزنش مردم نبود، هیچ امانتی را برنمی گرداندند و از هیچ فحشا و بی عفتی چشم پوشی نمی کردند. |