آیا عفت وحجاب صحیح مانع از ازدواج است ؟
بىتردید آنچه مطرح شد، مشکل بسیارى از جوانان جویاى آرامش عصر حاضر است؛ هر چند گروهى جرأت پرسیدن و چاره جویى ندارند. احساس مسؤولیت شما خواهر گرامى قابل تقدیر و تحسین مىنماید. ناگفته پیداست، پرداختن به علل و عوامل وضع موجود در حوصله این چند سطر نمىگنجد. آنچه مسلم است و شما نیز در نامهتان به آن اشاره کردهاید، سبب مهم بىحوصلگى، خستگى، نداشتن شور و اشتیاق به درس و برنامههاى مختلف، احساس تنهایى و عدم تأمین یکى از نیازهاى اساسى است. روان شناسان بر این باورند که
آیا عفت وحجاب صحیح مانع از ازدواج است ؟
بىتردید آنچه مطرح شد، مشکل بسیارى از جوانان جویاى آرامش عصر حاضر است؛ هر چند گروهى جرأت پرسیدن و چاره جویى ندارند. احساس مسؤولیت شما خواهر گرامى قابل تقدیر و تحسین مىنماید. ناگفته پیداست، پرداختن به علل و عوامل وضع موجود در حوصله این چند سطر نمىگنجد. آنچه مسلم است و شما نیز در نامهتان به آن اشاره کردهاید، سبب مهم بىحوصلگى، خستگى، نداشتن شور و اشتیاق به درس و برنامههاى مختلف، احساس تنهایى و عدم تأمین یکى از نیازهاى اساسى است. روان شناسان بر این باورند که انسان در هر مرحلهاى از حیات خویش به محبت نیاز دارد و علاقهمند است دیگران دوستش بدارند. این نیاز، پس از سن بلوغ، تبلور فزونتر مىیابد و لزوم ارتباط با جنس مخالف آشکار مىگردد. تنها راه قابل قبول ابراز محبت و برقرارى دوستى میان زن و مرد، ازدواج است. پس ازدواج پاسخ یکى از نیازهاى اساسى انسان در مرحلهاى خاص از زندگى است. با ازدواج کانونى ایجاد مىشود که در آن زن و مرد احساس آرامش مىکنند؛ انگیزه ادامه زندگى مىیابند و بىحوصلگى، خستگى، و احساس تنهایىشان از میان مىرود. نیاز به امنیت خاطر، نیاز به معاشرت، نیاز به درد دل کردن، نیاز به تشویق و تمجید، نیاز به مقبولیت و جلب توجّه و نیاز به محبت در سایه ازدواج تأمین مىشود. این نیازها، اگر به درستى و به موقع ارضا نشوند و از جاده اعتدال خارج گردند، نابسامانىها و زیانهاى فراوان پدید مىآورند. بنابراین، ازدواج از عوامل اصلى آرامش و سکون و تعادل است. ازدواج به زندگى زن و مرد جهت مىبخشد و مرد و زن نگران، مضطرب و سرکش را رام ساخته، اسباب حفظ سلامت تن و روانشان را فراهم مىآورد. ویل دورانت، دانشمند معروف مغرب زمین، درباره ازدواج مىنویسد: «اگر راهى پیدا شود که ازدواج در سالهاى طبیعى انجام گیرد، بیمارىهاى روانى و فحشا، احساس تنهایى و گوشهگیرى ناپسند و انحرافات جنسى که زندگى را لکه دار کرده است، تا نصف تقلیل خواهد یافت.»
پس وقتى انسان، از نظر زیستى و فکرى و روانى و اجتماعى براى ایفاى نقش همسرى آمادگى پیدا مىکند، هرگونه احساس و رفتار ازدواج گریزى بىدلیل است. به تعویق انداختن غیر منطقى این امر مهم، آرامش فکرى و بهداشت روانى را از میان مىبرد و به تدریج احساس نا امنى، نگرانى و اضطراب را بر فرد چیره مىسازد. این همان حقیقتى است که چهارده قرن قبل قرآن با بیانى ساده، عمیق و پر معنا در آیه صد و هشتاد و نهم اعراف۱ بیان داشته است.
بنابراین، پیمودن طریق رشد، نیل به کمال انسانى و تقرب به ذات حق تعالى در گرو ارضاى نیازهاى غریزى و فطرى انسان است؛ به شرط آن که تأمین آنها از طریق صحیح و مورد تأیید عقل، شرع و عرف صورت گیرد. از طرف دیگر، قرآن، در آیه سى و دوم سوره نور۲ به مردم دستور مىدهد مردان و زنان بىهمسر را همسر دهند. بنابراین، مىتوان طرح و برنامه ریزى و تلاش در جهت ازدواج جوانان را از وظایف خانوادهها، جامعه و مسؤولان فرهنگى اقتصادى و اجتماعى دانست.
طبیعى است، در این گستره، هر کس مسؤولیت خاصى دارد. خانوادهها باید با اجتناب از تشریفات، کاهش سطح انتظارات و فراهم کردن امکانات اولیه در این راه گام بردارند و جامعه و نهادهاى اجتماعى با ایجاد تسهیلات مالى و غیره.
امّا اگر به هر دلیلى خانوادهها، افراد، مسؤولان، نهادها و دیگران به وظیفه خویش عمل نکنند یا امکانات و موقعیت به آنها اجازه فعالیت ندهد، شما و دیگر جوانان چه باید بکنید؟ آیا انسان مىتواند براى رسیدن به آرامش روانى و تأمین یکى از نیازهاى اساسىاش به هر اقدامى دست بزند؟ آیا باید براى پیدا کردن شریک زندگى، از بسیارى هنجارهاى صحیح و مورد پسند عرف و عقل و شرع دست کشید و در هر محل و کوى و برزن در پى این و آن دوید؟ به عبارت دیگر، آیا مىتوان براى به دست آوردن آرامش روانى آرامش خود را از میان برد!! بىتردید پاسخ منفى است؛ ولى بهتر آن است به تجربههاى تلخ جوانانى که گمان مىکردند مىتوان با زیر پا گذاشتن عفت و حجاب و سایر هنجارهاى پذیرفته شده جامعه و مورد تأکید دین به آرامش رسید و به همسر دلخواه دست یافت ، توجّه کنیم. یکى مىنویسد:
«… آرى، اکنون دریافتهام پسر غریبهاى که در کوچه و بازار با دخترى طرح آشنایى مىریزد، قصد ازدواج با او ندارد و سرانجام دوستىهاى خیابانى چیزى جز ندامت و رسوایى نیست.» دیگرى براى ما نوشته است: «… اکنون پى بردهام حتّى پستترین پسرها دنبال سنگینترین و باوقارترین دخترها مىگردند.» بنابراین، راهى که دیگران پیش گرفتهاند نه مورد تأیید علم و تجربه دانشمندان جدید است و نه عقل و شرع و عرف جامعه مىپذیرد. از طرف دیگر، تجربههاى تلخ و اندوهبار بسیارى از جوانان شکست خورده و پشیمان نادرستى این روش را ثابت مىکند. همه بر این باورند که بیشتر این روابط و عشقها به ازدواج نمىانجامد؛ و اگر به ازدواج انجامد، پس از مدتى به طلاق مىکشد؛ و چنانچه به طلاق منجر نشود، زندگى آرام و سالم به ارمغان نمىآورد؛ زیرا خاطره روابط نامشروع گذشته سبب از میان رفتن آرامش روحى مىشود؛ به طور ناخودآگاه فرد را رنج مىدهد و نمىگذارد واقعاً به همسرش عشق ورزد.
در نتیجه ازدواجى که باید آرامش به ارمغان آورد، تهدید کننده آرامش خواهد شد. ممکن است بپرسید. افرادى چون من چگونه مشکل خود را حلّ کنیم؟ براى رسیدن به پاسخ، توجّه به نکات زیر ضرورت دارد:
۱٫ سن ازدواج در جامعه کنونى، با توجّه به وضعیت فرهنگى و اقتصادى و اجتماعى، بالا است. بنابراین، زیاد نگران به تأخیر افتادن آن نباشید. این مشکل بسیارى از جوانان کشور است که امیدواریم با تدابیر لازم در دراز مدّت حلّ شود.
۲٫ مطمئن باشید با حفظ شؤون اخلاقى و دینى و رعایت وقار، متانت و حجاب کامل بهتر خواهید توانست خود را از دام خطا و گناه حفظ کنید. بىتردید جوانان غیرتمند و اهل زندگى و هم شأن شما سراغ افرادى چون شما خواهند آمد و براى ازدواج از شانس بیشترى برخوردارید. پس در حفظ متانت و وقار خود بیشتر دقّت کنید.
۳٫ چنانچه در دانشگاه یا شهرستان محل سکونتتان مرکز یا کانون ازدواج مورد اعتماد وجود دارد، به آنجا مراجعه و شرایط خود را براى ازدواج ارائه کنید تا اسباب ازدواجتان فراهم گردد. تأکید مىشود آن مرکز باید کاملاً شناخته شده، مورد اعتماد و تأیید مسؤولان رسمى دانشگاه باشد.
۴٫ به منظور کاهش موقت این نیاز غریزى و پیشگیرى از سقوط در دام گناه و لغزشهاى احتمالى، رعایت نکات زیر سودمند است:
الف) حتّى المقدور روزى یک ساعت ورزش کنید تا انرژى زائد بدنتان کاستى پذیرد.
ب) اگر توان جسمى دارید، هفتهاى یک یا دو روز روزه بگیرید.
ج) اندیشههاى خویش را کنترل کنید و از فکر کردن درباره مسائل جنسى بپرهیزید.
د) مراقب نگاههایتان باشید و به روابط افراد متأهل با یکدیگر و چهره و اندام جنس مخالف و فیلمهاى تحریک کننده نگاه نکنید.
ه\\\’) اوقات فراغت خود را با شرکت در برنامههاى مختلف جمعى علمى، فرهنگى، دینى و انجام دادن کارهاى شخصى، هنرى، علمى پر کنید. بکوشید هیچ گاه بیکار و تنها نباشید.
و) در انتخاب دوستان صمیمى و هم اتاقى تان دقّت کرده، با افراد متین، باوقار، با عفت، متدین و با ادب و نزاکت ارتباط داشته باشید و در فرصتهاى آزاد درباره مسائل علمى، تحصیلى، اخلاقى، دینى گفتوگو کنید.
ز) سعى کنید نمازهاى روزانه را اول وقت و حتّى المقدور به جماعت بخوانید.
ح) پس از نماز صبح، آیاتى از قرآن را تلاوت کنید؛ در معانىاش بیندیشید و براى حلّ مشکلات خود، از خداوند متعال یارى جویید.
امیدواریم، ضمن رعایت راهکارهاى ارائه شده، همسرى شایسته بیابید و زندگى اى شاد و سعادتمند در انتظارتان باشد.
پىنوشت:
۱٫ «هُوَ الَّذِی خَلَقَکُمْ مِنْ نَفْسٍ واحِدَهٍ وَ جَعَلَ مِنْها زَوْجَها لِیَسْکُنَ إِلَیْها…».
۲٫ «وَ أَنْکِحُوا الْأَیامى مِنْکُمْ وَ الصَّالِحِینَ مِنْ عِبادِکُمْ وَ إِمائِکُمْ…».