عفت سامانه جامع عفاف و حجاب
تشویق یک روش از روش‌های بسیار مؤثر در نهادینه کردن حجاب و عفاف در کودکان است، تشویق یک شیوه مناسب در ایجاد انگیزه به سوی کارهای مثبت است. در روح کودک و نوجوان ایجاد انگیزش می‌کند و آنان را به انجام اعمال نیک تحریض و ترغیب می‌کند. تعلیم و تربیت اسلامی بر سهولت، محبت و ملاطفت تأکید دارد. وانگهی از طریق تشویق می‌توان انگیزه و میل فطری او را به مهر و محبت و قدردانی تأمین و اعتماد او را جلب کرد. البته در صورتی که تشویق مؤثر واقع نشود و خطا و تخلفی از سوی متربی صورت گیرد، به منظور آگاهی دادن به او و جلوگیری از اهمال کاری در انجام می‌توان ابتدا به انزار و سپس به تنبیه روی آورد و منظور از تنبیه در اینجا تنبیه بدنی نیست، بلکه در درجه اول استفاده از روش‌هایی است که کودک را از انجام کارهای نامطلوب (مثل نماز نخواندن) ناخشنود کند. بی‌توجهی، قهر (کوتاه مدت)، سرزنش، محروم‌سازی و امثال آن از شیوه‌های تنبیهی‌ای هستند که جنبه انسانی دارند و برای تنبیه بهتر است از آنها استفاده کنیم نه تنبیه بدنی.
شرایط تشویق
برای اینکه امر تشویق، زیان و خطری را برای کودک به دنبال نداشته باشد، رعایت نکات ذیل حایز اهمیت است.
- باید عمل حجاب و عفاف را تحسین کرد، نه کودک را. در ضمن او را نیز متوجه کنیم که آنچه ارزشمند است عمل و صفت اوست.
- تشویق باید به جا و به موقع و متناسب با نوع رفتار کودک و نوجوان باشد و روحیه شخص در انتخاب شکل آن یعنی زبانی، رفتاری، مالی، معنوی و جز این‌ها ملاحضه گردد.
- تشویق باید به گونه‌ای باشد که باعث ترغیب دیگران بشود نه دلسردی آنان.
- تشویق باید به اندازه و معقول باشد و به هیچ وجه از حد تجاوز نکند، زیرا در این صورت موجب غرور و تباهی شخص می‌شود و نیز نباید کمتر از اندازه باشد، زیرا نتیجه مطلوب خود را از دست می‌دهد.
- تشویق وسیله‌ای برای ایجاد انگیزه است، بنابراین نباید به صورت هدف درآید و تمام ذهن و فکر کودک را به خود مشغول سازد، زیرا در این صورت، نقش باز دارنده پیدا می‌کند.
- موقعی که کودک را تشویق می‌کنید، باید علت آن را برایش بگویید و این عمل باید به گونه‌ای صورت گیرد که کودک خود را مستحق آن ببیند و آن را در درون تأیید کند.
- تشویق در حضور جمع اثر بیشتری دارد.
برگرفته از مقاله محمد خجسته در فصلنامه جبهه فرهنگی حجاب و عفاف – شماره اول – بهار ۱۳۹۵٫
