خانه / از منظر اجتماعی روانی تاریخی / از منظر تاریخی / جایگاه زن در سیره نبوی (امور سیاسی و اجتماعی)

جایگاه زن در سیره نبوی (امور سیاسی و اجتماعی)

تاکید سیره نبوی درباره حضور زن در فعالیت های اجتماعی بر دو محور می باشد: اولین محور این است که زن نباید از مسئولیت های درون خانواده غفلت کند. محور دوم اینکه زن برای فعالیت در اجتماع باید اصول و قوانین مورد تاکید اسلام در روابط زن و مرد را رعایت کند و زمینه ساز فساد اخلاقی در جامعه نگردد. با نگاهی به مکتب پیامبر بزرگ اسلام به این نتیجه میرسیم که گفتار و رفتار پیامبر(ص) در تمامی مراحل زندگی،الگوی بشر برای رسیدن به کمالات انسانی و اخلاقی است و شیوه های تربیتی آن حضرت، به ویژه در زمینه اخلاق خانوادگی و همسرداری ، می تواند سعادت خانواده را تضمین نماید. اسلام در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز، برای زن شخصیت مستقل حقوقی قائل است. دخالت زن را مانند مرد در تمام فعالیت‌های اجتماعی و شئون سیاسی جایز می‌داند و هیچ فرقی بین آن دو از این جهت نمی‌گذارد. جالب است بدانیم که زن خود را برابر با مردان می دانست و به همین جهت نام«شقیقه» بر خود می نهاد. «و ما نحن و الفتیان الاشقاق» در مثال آمده است که «ان النساء شقائق القوام». شقائق جمع شقیقه است و به معنی هر چه که دو نیم می شود و همه حقوق یک نیم به نیم دیگر هم سرایت می کند.( آئینه وند، ش۳، ۱۳۸۴، ص ۵-۲۶)

همانگونه که اشاره کردیم  مشارکت زنان در فریضه امر به معروف و نهی از منکر، بیعت، هجرت و دیگر فعالیت‌های اجتماعی هم پای مردان در عصر رسالت، دلیل احترام پیامبر(ص) به حقوق و مقام زنان در حوزه عمومی است.این مسلم است که زنان در بیعت های که پیامبر(ص) با مسلمان می بست حضور داشته‏اند، مشهور ترین این بیعت ها بیعت عقبه است که زنان در آن مشارکت داشتند.( آیتی، ۱۳۶۲، ص ۳۲۴ و ۳۳۶) در صلح حدیبیه و در فتح مکه نیز زنان با پیامبر بیعت نمودند. ابن سعد نام ۴۸۰ نفر از زنانی که با پیامبر بیعت نمود را نام می برد.( ابن سعد،۱۳۸۲،ج ۸،ص ۱-۴)  در این‏جا دو نکته جلب توجه می‏کند: اول آن که در جامعه‏ای که گاه زن را در زمره‏ کالا دست به دست می‏کنند، سخن از بیعت زنان، انقلاب فرهنگی به حساب می‏آمد و دوم آن که گویا الگوی مشارکت زنان در اصلاح جامعه، از نگاه اسلام، الگویی جنسیتی و با محوریت عفاف و حفظ کیان خانواده است.

در سیره نبوی نمونه زیادی از مشورت حضرت با زنان در امور مختلف وجود دارد: درجریان  صلح حدیبیه پس از امضای قرارداد، رسول­خدا به مسلمانان دستور داد قربانی کنید و پس از آن تقصیر نمایید. هیچ کس به دستور پیامبر(ص) عمل نکرد. رسول­خدا بر ام­سلمه وارد شد و جریان را ذکر کرد. ام­سلمه گفت: «شما خود قربانی کنید و حلق کنید و با کسی سخن مگویید». پیامبر(ص) بیرون آمد و آن عمل را انجام داد، مسلمانان نیز تبعیت کردند(الواقدی، ، ۱۹۸۹م، ج۲، ص۶۱۳) در مورد دیگری از حضرت روایت شده است«با زنان در مسئله ازدواج‌شان مشورت کنید. گفته شد: دوشیزگان حیا می‌کنند. فرمود: سکوت آنان رضایت آنهاست.( بیهقی بی تا، ج،۷ ص ۱۲۳٫)

منابع:

فرهنگ نیوز

سایت ریحانه

همچنین ببینید

ایستادن در برابر یک منکر واضح

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *