خانه / از منظر اجتماعی روانی تاریخی / از منظر اجتماعی / دانشجویان و مرجعیت علمی نظام اسلامی

دانشجویان و مرجعیت علمی نظام اسلامی

قدرت علمی و ظرفیت های نهفته کشور با تکیه بر پیشینه تاریخی، فرهنگی و تمدنی کشورمان، می تواند بسترساز حرکت علمی کشور و تبدیل علمی ایران به مرجع علم و فناوری جهان باشد.

مرجعیت علمی در نگاه رهبر انقلاب

موضوع مرجعیت علمی برای نخستین بار از سوی رهبر انقلاب و در دیدار با اساتید و دانشجویان دانشگاه امام صادق (ع) در ۲۹ دی ماه ۱۳۸۴ مطرح شد و ایشان ایجاد بنای مستقل علمی با استفاده از فرهنگ و تمدن اسلامی و فتح قله های علمی را مهم‌ترین موضوعات در مرجعیت علمی دانستند.

ایشان در این باره فرمودند: «ببینید عزیزان من! امروز کسانی در دنیا زور می گویند، خلاف قوانین بین‌المللی رفتار می کنند، وقیحانه‌ترین موضع را در دنیای تعامل بین‌المللی انسان‌ها ملت‌ها و دولت‌ها – می گیرند و خجالت هم نمی کشند؛ سرشان را هم بالا میگیرند. چرا؟ چون قدرت دارند؛ قدرت اقتصادی و سیاسی (که از اقتصادی ناشی می شود) و بالاتر از همه‌ی اینها، قدرت علمی، که منشأ همه‌ی اینهاست؛ یعنی منشأ قدرت اقتصادی و سیاسی شان هم قدرت علمی است.

ما این طرف دنیا حرف‌های حقّ زیادی داریم؛ حرفمان را شجاعانه می زنیم، منطق مان را در صحنه‌های رویارویىِ منطقی هم اثبات می کنیم، در عمل هم البته چون توفیق الهی شامل حال این ملت شده و ایمان دارد، به قدر ایمان خودش، پیشرفت می کند؛ یعنی نتوانسته‌اند هم به آرزوهای خودشان در مورد این ملت برسند؛ اما احتیاج به یک چیز دیگری هم داریم و آن، عبارت است از «قدرت بین‌المللی»، تا بتوانیم این راه را بی دغدغه، درست، به طور کامل، همه‌جانبه و بی کم و کاست ادامه دهیم و به اهداف و آرمان‌هایمان برسیم. این قدرت را (قدرت اقتصادی، سیاسی و نفوذ فرهنگی) چطوری به دست آوریم؟ پایه و مایه‌ی همه‌ی این ها، قدرت علمی است! یک ملت، با اقتدار علمی است که می تواند سخن خود را به گوش همه‌ افراد دنیا برساند؛ با اقتدار علمی است که می تواند سیاست برتر و دست والا را در دنیای سیاسی حائز شود. اقتصاد هم به دنبال این ها به دست می آید؛ پول تابع توانایی هاست. امروز این‌طوری است؛ علم را می شود به پول تبدیل کرد و از لحاظ اقتصادی هم قوی شد. این، جایگاه علم است. ما از علم عقب ماندیم. نه فقط در دوران پنجاه‌ساله‌ی منحوس پهلوی (که البته در این دوران، از لحاظ عمق علمی، پدر این مملکت را در آوردند. حالا خود تحلیل این مسأله، یک تحلیل تاریخی – اجتماعی است و یک مسأله‌ی مهمی است) بلکه از قبل از آن؛ دوران قاجاریه و پهلوی مظهر این عقب‌ماندگی علمی است. ما حالا داریم تلاش می کنیم که بتوانیم این درّه‌ وسیع را پُر کنیم. وظیفه‌ی دانشگاه در این کشور، این است که این درّه‌ علمی را پُر کند. هر چه می توانید، علم بیاموزید.»

در حقیقت ایجاد بنای مستقل علمی و دستیابی به قله های علمی جهان بگونه ای که دنیا از نظریات ما استفاده کرده و کشور ما محل رجوع اهل علم و دانش باشد، موضوعی است که در مرجعیت علمی کشور مورد تأکید است که برای دستیابی به این هدف بزرگ و حیاتی، باید برنامه ریزی دقیق و طراحی مناسبی صورت گیرد.

دانشگاه و مرجعیت علمی

دانشگاه به عنوان یکی از رکن های مهم تولید علم در کشور، نقش مهمی در توسعه علمی و دستیابی به مرجعیت علمی برعهده دارد.

پژوهشگران، اساتید و دانشجویان به عنوان تولید کننده های علم، در بستر دانشگاه به آموزش علم اشتغال یافته و جامعه علمی کشور را می سازند و نقش تعیین کننده ای در حرکت شتابان علمی کشور به سوی قله های اقتدار و مرجعیت علمی ایفا می کنند.

هدایت استعداد دانشجویان و به فعلیت رساندن ظرفیت های بالقوه آنها و همچنین تعیین نیازهای پژوهشی و علمی در بستر دانشگاه رقم می خورد و دانشجویان در این میان نقش کلیدی در پیشبرد اهداف علمی جامعه ایفا می کنند.

حرکت و جهش علمی در سال های اخیر نشان دهنده ظرفیت و توان و قدرت علمی نهفته ای در دانشگاه های کشور  است که با اتخاذ سیاست های مناسب و اصولی و استفاده از این ظرفیت ها در مسیر صحیح و درست می توان علاوه بر ایجاد اقتدار و مرجعیت علمی، از دستاوردهای علمی نیز برای پیشرفت سایر حوزه های انسانی و اجتماعی بهره برد.

دانشجویان و مرجعیت علمی

دانشجویان به عنوان مهم‌ترین رکن تولید علم و جنبش نرم افزاری در کشور شناخته می شوند و تحقق اهداف سند چشم انداز ۱۴۰۴ که بر مرجعیت علمی ایران تأکید دارد، از طریق این قشر میسر است.

در حقیقت خروج فضای علمی کشور از حالت انفعال و ایجاد نشاط علمی در کشور و تولید علوم جدید به جای مصرف علوم وارداتی غربی، به میزان بسیار زیادی به ایجاد روحیه جهاد علمی در میان دانشجویان بستگی دارد.

از طریق تولید علم است که استقلال علمی کشور رقم می خورد و زمینه ساز اقتدار علمی و در نهایت مرجعیت علمی کشور می شود و دانشجویان با راه اندازی نهضت علمی و جنبش نرم افزاری تولید علم می توانند پایه گذار مرجعیت علمی و فتح قله های علمی دنیا شوند.

تحقق جنبش نرم افزاری و تولید علم با پیشتازی در حرکت علمی از طریق استقلال فکری و علمی دانشجویان و قطع وابستگی به علوم وارداتی غربی رخ می دهد، موضوعی که به عنوان بستر اصلی ساخت تمدن شکوفای اسلامی بر مدار ایمان شناخته می شود.

ادامه مطلب

همچنین ببینید

دوره تربیت مربی عفاف و حجاب قاصدان نجابت ۴

این دوره ویژه فعالان عرصه جوان و قشر دانشجو و آمران به معروف و ناهیان ...

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *